Het risico register, de ARR, dat je gratis kunt downloaden, heeft een kleine update gekregen. Door er intensief mee te werken kwam ik een hardnekkige fout tegen. De fout liet zich pas zien wanneer er meerdere risico’s ingevuld waren met een zelfde risico inschaling. Deze fout zorgde er vervolgens voor dat de maatregelen niet konden worden ingevuld. Hierdoor bleek het verkrijgen van een prioritering van die maatregelen onmogelijk. Met als gevolg een veel voorkomende Excel error, #NB.
Inmiddels is het probleem opgelost – ik ben het niet opnieuw tegen gekomen – en is de aangepaste versie (2.0) te downloaden als vervanging van versie 1.0. Daarin zitten ook verbeteringen van enkele schoonheidsfoutjes.
Met het risico register wordt het eenvoudig om benoemde risico’s op één plek vast te leggen. Risico’s worden direct voorzien van een nummer dat vervolgens gekoppeld kan worden aan op te stellen feitenrapporten of risico analyses. Voordeel van het risico register is dat het direct het monetair equivalent weergeeft. Dit is het risico vertaalt in geld. Het register is direct gekoppeld aan een risicomatrix of bedrijfswaardenmodel dat gebruikt kan worden in de eigen organisatie. De uitkomsten in het register worden samengevat weergegeven in een dashboard en een grafiek. Zo kunnen inzichten snel worden gedeeld.
Uit de oude doos! Over de uitdagingen van assetmanagement bij een waterschap. Een tweak van het nog altijd actuele orgineel uit 2017.
Omarmen van resultaten
Je kunt niet spreken van één uitdaging. Er zijn meerdere uitdagingen en afhankelijk van de tijdsgeest is het een belangrijker dan het ander. Uitdagingen beginnen al met het omarmen van cruciale assetmanagement-stappen enerzijds en het in de praktijk brengen ervan anderzijds. Elke ontwikkeling roept weer nieuwe vragen op evenals wie verantwoordelijk is voor het nemen van een specifieke stap. En last but not least, het omarmen van de assetmanagement resultaten door alle rollen: de service provider, assetmanager en asset eigenaar.
Het uitleggen van de resultaten op een begrijpelijke manier aan een bestuur is ook een uitdaging. Vaak omdat een goede begripsvorming nodig is. Resultaten hangen ook af van de mate van risicotoelaatbaarheid. Maar juist dat is in de praktijk best ingewikkeld. Is een dijkdoorbraak acceptabel? Nee, natuurlijk niet, de effecten zijn misschien wel catastrofaal. Maar als dat eens per 10.000 jaar gebeurd is het mogelijk wel acceptabel. Daarmee neemt het effect niet af, maar de kans dat je er mee te maken krijgt wel. Dat geeft aan dat het denken in risico’s emotioneel beladen is. Hoe ga je daar rationeel mee om. Zeker als je beseft dat een risico nooit nul is.
DE basis
Assetmanagement-besluiten kunnen alleen worden genomen als de basis op orde is. Er moet een afwegingskader zijn. Maar het onderhoudsproces moet nuttige basisinformatie bevatten. Informatie over storingen, kosten en leeftijden is altijd nodig Bijvoorbeeld voor het opstellen van risicomodellen op basis waarvan je keuzes gaat maken voor de gewenste interventies. Dat in combinatie met risicotoelaatbaarheid.
Illustratie van een risico (te veel water) door Sander Mercx
PRaktijkVOORBEELDEN
Een waterschap heeft vele belanghebbenden en die verwachten veel van het waterschap. Assetmanagement is een methode om – rekening houdend met verschillende en soms tegenstrijdige belangen – een juiste keuze te maken. Neem bijvoorbeeld een willekeurige droge zomer. Er wordt een beregeningsverbod ingesteld. Dat zal leiden tot economische schade door bijvoorbeeld verminderde oogst. Maar het zorgt er ook voor dat er een stromingsprofiel in de beek blijft waar het water aan onttrokken wordt. Dit is van belang voor de macrofauna populatie, visstanden, etcetera. Verdroging kan ook leiden tot talud-inzakkingen en daarmee komt de veiligheid in het gedrang.
Een ander voorbeeld. Een zuivering die op gevoelig oppervlaktewater loost. De effecten van de lozing kan verkleind worden door verder te investeren in de zuivering zelf door een extra zuiveringsstap toe te voegen. Puur voor het zuiveringsresultaat misschien een nutteloze investering omdat het resultaat al goed was en het leidt tot mogelijk hogere lasten voor de burger. Een keuze kan zijn, hypothetisch, de zuivering te verplaatsen. Dat heeft echter weer nadelige gevolgen voor het betreffende oppervlaktewater omdat het stromingsprofiel daarmee afneemt en met name in de zomer zorgt dit voor afname van de macrofauna en vispopulatie.
Verkiezingen
Op 20 maart zijn er weer waterschapsverkiezingen. Jouw mening telt en bepaalt mede de uitkomst van bijvoorbeeld bovenstaande keuzes. En die zijn soms emotioneel beladen.
Een half jaar geleden was LEAM “op stoom.” Met mooie opdrachten en daarmee mooie kansen. Na een rustige eerste maanden is het tijd om de temperatuur op te nemen. Een mooi vooruitzicht van groei ligt in het verschiet.
Waternet
In 2018 heb ik met een aantal Waternet collega’s de managers mogen trainen op het gebied van assetmanagement. Na een ontwerp en een uitwerking van de training konden we aan de slag. Na de eerste keer trainen nog een paar kleine aanpassingen gedaan en de training stond als een huis. Deze training is heel goed beoordeeld en heeft ook qua rollen stof doen opwaaien. De juiste discussies worden gehouden en gevoeld. Al met al voldoende aanleiding om nu in 2019 de teamleiders te trainen. De opzet van de training is in hoofdlijnen gelijk gebleven, echter met hier en daar wat meer pragmatisme en een iets bijgesteld doel. De eerste training is inmiddels achter de rug en wederom een succes te noemen. En ook deze training is een samenwerking tussen LEAM en een aantal collega’s van Waternet.
Vitens
Ook bij Vitens mag LEAM de ingezette lijn van trainingen in 2018 voortzetten in 2019. (Nieuwe) medewerkers zullen ieder kwartaal de mogelijkheid hebben om een Assetmanagement Basics training te volgen. En ook bij Vitens heeft de training bijgedragen aan de behoefte om hier op door te gaan binnen het leidinggevend kader. LEAM mag dat begeleiden. Hoe leuk is dat?
TU Eindhoven
De TU/e wil assetmanagement invoeren voor de vastgoedportefeuille. In 2018 heeft LEAM ondersteund door de benodigde stappen inzichtelijk te maken en input geleverd voor een Plan van Aanpak. Dit is goed ontvangen en er ligt nu een opdracht om de eerste stappen te gaan zetten. LEAM zal de TU/e begeleiden om te komen tot een afwegingskader voor assetmanagement besluiten. Ofwel, het opzetten van een risicomatrix. Ook het risicobeheer zal in 2019 worden opgepakt waarbij ik dit proces zal faciliteren. Extra leuk omdat Vastgoed weer een andere omgeving is dan de mooie watersector en geeft daarmee ook direct een andere dynamiek.
Hoogheemraadschap van rijnland
HH Rijnland gaat door op de weg die samen met LEAM in 2018 is ingeslagen. LEAM heeft de opdracht om tot een formalisering te komen van de bedrijfswaarden en bijbehorende risicomatrix. Ook zal ik het risicobeheer in 2019 faciliteren waarbij direct de kennis toepasbaar wordt overgedragen. Het bestaande Meer Jaren Plan wordt gesynchroniseerd met de nieuwe praktijk van assetmanagement en wordt daarmee afgestemd op de bedrijfswaarden van HH Rijnland.
LEF
Het LEF Future Center van Rijkswaterstaat heeft dit jaar weer de nodige sessies op het programma staan. In januari mocht ik docenten begeleiden op de docentendag EurekaCup met een leuk programma. Inmiddels staan er meerdere sessies voor 2019 gepland waaronder ook een aantal RWS introductiedagen voor nieuwe medewerkers bij RWS. Wil je weten wat LEF doet? Klik dan hier!
Vastgoed Business School
In ieder geval in maart, april, mei en juni zal ik weer de modules Communicatie en Conflicthantering geven voor de opleidingen Projectleider Vastgoed en Businesscase voor vastgoed ontwikkeling. Leuk om te doen en wederom in een andere omgeving.
Ik ben met LEAM nu bijna een jaar volledig zelfstandig. Het is fascinerend om te merken wat dat met mij doet als persoon. De twijfel die er toch steeds weer kan zijn. De opluchting wanneer opdrachten werkelijkheid worden. De spanning bij het even niet weten en de angst van het uitblijven van opdrachten. Mooie gelegenheden om van en over mijzelf te leren. De vrijheid van het bepalen van de eigen agenda en het kunnen combineren van werk en zorg zijn echt ontzettend fijn. Al kan ik soms ook echt wel (oude) collega’s een beetje missen. En als iets niet lukt, kan ik daar ontzettend van balen. LEAM groeit en soms doet het een beetje pijn.
