Waternet is het enige waterbedrijf in Nederland dat zorgt voor de hele waterkringloop. Ze levert drinkwater in Amsterdam en omgeving. En in het gebied van Waterschap Amstel Gooi en Vecht werkt ze aan sterke dijken en schoon water.
Om deze taken te kunnen uitvoeren zijn installaties nodig die (on)afhankelijk van elkaar kunnen opereren. Samen zorgen die voor voldoende en schoon (oppervlakte) water. En natuurlijk voor fris drinkwater uit de kraan. Deze installaties worden onderhouden, omdat het de levensduur van deze installaties verlengd. Er zijn echter heel veel installaties met nog meer zogenaamde beheerobjecten.
Hoofdkantoor van Waternet (bron: Waternet)
Waarom
Met assetmanagement probeert Waternet grip te houden op de kosten, de prestaties en natuurlijk de risico’s. Ook werkt Waternet aan een verregaande digitalisering van de assets die worden beheerd. Assetmanagement voor Waternet is risico-gestuurd. Hierdoor zijn risico’s en de mate van acceptatie leidend voor het bepalen en uitvoeren van maatregelen. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld vervangen op basis van afschrijving.
hoe
Een goede basisregistratie is noodzakelijk om echt vorm te geven aan risico-gestuurd assetmanagement. In dit geval door het vaststellen van de risicovolle assets voor heel Waternet als eerste fase. Door o.a. de kriticiteit van de beheerobjecten te bepalen t.o.v. de functie van dat beheerobject.
Waternet kiest LEAM
Waternet heeft LEAM de opdracht gegund om dit proces te begeleiden en zorg te dragen voor een naadloze overgang naar de volgende fase van deze professionalisering. Samen met procesanalisten, programmamanagers, adviseurs en uitvoerders wordt invulling gegeven aan deze ambitieuze opdracht die eind februari 2022 gereed moet zijn.
Het is superleuk om deze opdracht te mogen doen. LEAM faciliteert sinds 2018 assetmanagement trainingen voor Waternet. Het volgen van de training van LEAM is ook de poort naar de leerlijn assetmanagement van Waternet. Training en praktijk ritsen hiermee naadloos in elkaar over.
De vraag of ik straks nog wel voldoende opdrachten kan binnenhalen dringt zich langzaam op. Tenslotte ben ik een groot gevaar voor de volksgezondheid. Een echte schurk! Welk doel de coronacheck-app dient? Dwang!Ik snap de wereld niet.
Het coronavirus SARS-CoV-2 kan de ziekte COVID-19 veroorzaken. Sommige mensen die de ziekte krijgen merken daar niets van. Andere mensen kunnen juist heel ziek worden of zelfs aan het virus overlijden. Begin 2020 was er maar weinig bekent over dit virus. Vandaag de dag is er heel veel informatie te vinden. Welke risico’s jij verbindt aan het virus is afhankelijk van de bril waardoor jij naar de wereld kijkt. Ik kijk bewust door een risicobril om nog enigszins te begrijpen wat er gebeurt in een wereld met legio maatregelen om de mogelijke risico’s van het virus te verkleinen. Ik snap de wereld niet. Of ligt dat aan mijn perceptie van risico?
Wat is risico?
Risico is het effect van onzekerheid op afgesproken doelstellingen. Dit kan je vertalen naar een eenvoudige formule: Risico (R) = Kans (K) x Effect (E). En soms R = K x E x tijdsduur (t). Beide probeer ik voor mijzelf te duiden om mijn gedachten te ordenen en logisch te beredeneren. En om risico’s van oorzaken te onderscheiden en andersom. Een risico is dus wat anders dan een gebeurtenis. Een risico is een (on)toelaatbare kans op een bepaalde gebeurtenis
Kansbestrijding
Om COVID-19 te krijgen, ofwel om ziek te worden dient er in de eerste plaats een overdracht van het coronavirus plaats te vinden. Met de maatregelen van de afgelopen anderhalf jaar werd de kans daartoe verkleind. Door met minder mensen in aanraking te komen en door het houden van afstand waren er letterlijk minder mogelijkheden om met het virus in contact te komen. Er is eenvoudigweg minder kans op overdracht. Inmiddels is ook wel duidelijk dat het makkelijker is om in contact te komen met het virus in een binnenruimte dan in een buitenruimte. In de binnenruimte vervliegt het virus minder makkelijk dan buiten. Een andere en inmiddels bekende – doch lang genegeerde -maatregel is om te zorgen voor voldoende verse lucht in een ruimte.
Bovenstaande maatregelen zijn kansbestrijdende maatregelen. Het zijn maatregelen die de kans om in aanraking te komen met het virus verkleinen. Niet wegnemen! Er bestaat niet zoiets als nul risico.
Effectbestrijding
Maatregelen om het effect van de overdracht van het coronavirus zo klein mogelijk te houden gaan in de regel over het versterken van het immuunsysteem (al dan niet met behulp van medicatie). Dat in 2020 meerdere huisartsen met enige wanhoop (omstreden) medicijnen gingen voorschrijven om de eerste ziekteverschijnselen bij patiënten in de kiem te smoren was een poging om het gevolg van ernstig ziek zijn voor te blijven. Ik vind het persoonlijk nog altijd bijzonder merkwaardig dat deze artsen hiervoor op de vingers zijn getikt en onder dreiging van hoge geldboetes hun praktijken moesten staken. Dit had er mee te maken dat er volgens de gezondheidsinstanties nieuwe risico’s werden geïntroduceerd in de vorm van ernstige bijwerkingen.
De kans daarop is vermoedelijk erg klein geweest, want over de successen, noch over de debacles, is nooit veel informatie verschenen, anders dan de (her)uitvinding van het woord Wappie en daarmee de diskwalificatie van deze artsen.
Het versterken van het immuunsysteem gebeurt natuurlijk ook door een gezond eet en leefpatroon. De meeste mensen zijn gezond. Gelukkig maar. Daardoor zijn er heel veel mensen die wel met het virus in aanraking zijn gekomen niet ziek geworden of hebben wat milde verschijnselen van griep doorgemaakt. Helaas zijn er ook veel – ook gezonde – mensen erg ziek geworden van het virus. Dan is er nog een ziekenhuisopname en zo nodig een opname op de IC. De zorg is dan ook een effectbestrijdende maatregel.
Tijdsduur
Dit gaat over de invloed van de factor tijd. Zo waren er in 2020 uitbraken van COVID-19 doordat het coronavirus zich heel makkelijk kon verspreiden in de stampvolle cafés tijdens het carnaval. Daar kwamen heel veel gezonde mensen. Vermoedelijk met een verminderde afweer door veel feesten, veel drank en weinig slaap waardoor de vatbaarheid voor het virus werd vergroot.
De tijdsduur is dus een factor van belang. Even in en uit het café zal de blootstelling aan het virus verkorten en dus ook de kans op overdracht verkleinen. Andersom geld hetzelfde. Lang in het café blijven vergroot de kans op overdracht aanzienlijk.
En dat geldt niet enkel voor cafés, maar voor elke binnenruimte. Vandaar het ventilatie advies.
Is het erg?
Dat heeft helemaal te maken met de persoonlijke perceptie van risico. Mensen stellen zich dagelijks bloot aan ontelbare risico’s. Bij iedere stap kan je vallen. En als je echt pech hebt val je ongelukkig. Bij alles wat we doen als mens stellen we ons bloot aan risico’s. Zelfs als je slaapt bestaat het risico uit bed te vallen, te slaapwandelen of niet meer wakker te worden. Als je al die afzonderlijke risico’s bij elkaar zou moeten afwegen is de kans groot dat je de deur niet meer uitkomt. Stom natuurlijk, want de meeste ongelukken vinden plaats in en om het huis.
Gelukkig houden we ons niet bewust bezig met deze risico’s. En dat is maar goed ook. We zouden stoppen met leven en enkel nog maar overleven. Risico’s horen bij het leven en daar waar de risico’s te groot worden in onze persoonlijke afweging nemen we maatregelen. Bijvoorbeeld het dragen van een autogordel (effectbestrijding), het afsluiten van een verzekering (effectbestrijding) of het halen van een zwemdiploma (kansbestrijding). Het is overigens een feit dat mensen zichzelf vaak onkwetsbaar achten. Iets dat anderen overkomt, maar mij niet.
glad ijs
Ik vind het niet erg om langere tijd in een café te verblijven. Om de eenvoudige reden dat ik me niet veel bezig hou met de vraag of ik ziek kan worden. Ik weet dat ik ziek kan worden. Ik weet alleen niet wanneer. De afgelopen twaalf jaar heb ik mij nooit ziek gemeld en ben ook niet ziek geweest. Misschien heb ik heel veel geluk of ben ik gezegend met een sterke afweer. Of beide. Het maakt dat mijn perceptie van het risico op een virus dat mij ziek maakt anders dan iemand die jaarlijks een week ziek is.
In cafés en andere openbare ruimten vindt overigens ontzettend veel overdracht plaats van virussen en bacteriën. En natuurlijk tussen mensen onderling. Een zegen! Het zorgt ervoor dat het lichaam zich kan wapenen tegen een legio van ongewenste indringers. Maar ook dat het gewenste indringers kan toelaten.
Het aantal lichaamsvreemde cellen in jou en mij is mogelijk groter dan het aantal lichaamseigen cellen door het microbioom dat in ons spijsverteringsstelsel huist. We kunnen niet zonder dit mengsel bacteriën, gisten, schimmels en virussen. Ons microbioom wordt o.a. beïnvloed door medicijngebruik en de omgeving. Een hygiënische omgeving maakt een zwakker microbioom met minder afweer. Dat geldt ook voor eenzijdige voeding. Factoren die het versterken van het immuunsysteem in de weg staan.
Maar met zo’n uitspraak die voor mij heel logisch klinkt begeef ik mij op glad ijs. Ik weet niks van microben. Maar eigenlijk zeg ik hier dat overdreven hygiëne én / of een ongezond eetpatroon de kans op ontwikkelen van COVID-19 vergroot. De meeste mensen weten dit wel, maar passen hun eet en leefpatroon niet aan. COVID-19 is iets dat anderen overkomt, mij niet.
is dat terecht?
Eigenlijk wel. Want wat ik o.a. beschreef begin 2021 in het artikel “De schaamte van de assetmanager,” was een oorzaak-gevolg beschouwing van een coronabesmetting. De kans om besmet te raken is zeker aanwezig. Het krijgen van ziekteverschijnselen is al een veel minder grote kans. En hoe erger de gevolgen hoe nog weer kleiner de kans. In de media verschijnt regelmatig het vergelijk van het sterftecijfer door griep. Die ontlopen elkaar niet veel. Het ziekteverloop van COVID-19 schijnt wel veel heftiger te kunnen zijn dan van een forse griep. Maar die ervaring kan ik niet delen omdat ik die in beide gevallen niet heb.
De kans besmet te worden met SARS-CoV-2 is door de vaccinatiecampagne nog veel kleiner geworden. Bovendien, als je toch de ziekte COVID-19 ontwikkeld, blijken de effecten na vaccinatie veel minder heftig. Het is dus een enorme reductie van risico. Maar niet zoveel als de instanties hadden gehoopt. Ook de effectiviteit neemt sneller af dan gewenst. Dat is niet zo vreemd. Het vaccin is ontwikkeld op basis van een virus dat inmiddels 15.000 mutaties verder is.
Er is een hele grote groep die is gevaccineerd. Bijna 85% lees ik hier en daar. Dat is goed nieuws. Omdat daarmee de kans dat je iemand tegen het lijf loopt die het virus bij zich draagt én kan overdragen heel erg klein is geworden. Ook in de binnenruimte! Daarmee is de kwetsbare groep beschermd en is de druk op de zorg afgenomen. En daarmee is dus het effect van onzekerheid op de doelstellingen ook heel klein geworden. Ofwel, de zekerheid is vergroot dat de zorg niet wordt overbelast (door corona) en ouderen niet vroegtijdig overlijden.
Het doel heiligt de middelen
Missie geslaagd! Het was een bumpy ride met een samenleving die op de rand van een tweedeling staat en waar de dialoog nauwelijks nog plaats vindt. Een samenleving waar bedreiging, shaming en dehumaniseren schering en inslag is en waar een minderheid wordt geridiculiseerd. Maar het doel heiligt kennelijk de middelen.
Maar waar komt die coronacheck-app nu vandaan? De missie van 2020 is geslaagd! Eind goed al goed. Is de collectieve perceptie van risico nu zover veranderd dat de massa bezig is met overleven vanuit een angstfuik? Ik snap de wereld niet.
Ik ben niet gevaccineerd. De consequentie is uitsluiting. Welk plausibel risico daarmee wordt verkleind is mij een raadsel. Ja, ik kan mij laten testen. Maar principieel gaat het niemand iets aan wat de uitslag ook is. De vraag of ik straks nog wel voldoende opdrachten kan binnenhalen dringt zich langzaam op. Tenslotte ben ik vanaf 25 september een groot gevaar voor de volksgezondheid. Een echte schurk! Welk doel de coronacheck-app dient? Dwang!
Vandaag is het Earth Overshoot Day. Dit is de dag waarin een ingewikkelde formule met tal van aannames de mensheid verteld dat ze de natuurlijke hulpbronnen die de aarde per jaar kan leveren al heeft opgebruikt. Laat dit even op je inwerken.
De mensheid gebruikt op dit moment 74% meer dan van wat de ecosystemen van de planeet kunnen genereren. Dat komt overeen met 1,7 aardes. Vanaf vandaag werkt de mensheid op ecologische tekorten. Let wel, dit gaat over de hele planeet. Voor Nederland ligt de Country Overshoot Day op 27 april. In 2020 viel deze (mede door de coronacrisis) op 3 mei.
De wereldwijde populatie groeit. De economische activiteit groeit. De welvaart groeit. Consumentisme stijgt. De vraag naar grondstoffen stijgt. De energiebehoefte stijgt. De hoeveelheid afval en vervuiling neemt toe. De temperatuur op aarde stijgt. En snel ook!
Een Gotspe
De terugkerende boodschap is dat de mensheid nog steeds in staat is de mondiale temperatuurstijging te beperken tot niet meer dan twee graden. Theoretisch is dat juist. Praktisch onmogelijk. Drie decennia geleden was er momentum en politieke wil en draagkracht om actie te nemen met o.a. het Montreal Protocol. Dit zorgde voor een samenwerking van wetenschappers, industrie en politici, onder druk van de publieke opinie. Het leidde tot het uitbannen van CFK’s om het gat in de ozonlaag te herstellen. Maar wat er daarna gebeurde? Niets fundamenteels. De terugkerende boodschap is een gotspe. De klimaatplannen van de EU geven een antwoord, maar het is – in mijn beleving – te laat en te weinig. Over 30 jaar is de mondiale temperatuur (als we niets doen) opgelopen tot +3°C. Laten we de gevolgen aanschouwen.
Klimaat risicomatrix 2.0. Wat gebeurd er bij 3 graden opwarming?
Laten we ervanuit gaan dat 3°C een Zekerheid is. In de matrix de kans van voorkomen, rechtsboven.
Bij 3°C zijn de gevolgen, in deze matrix, ingeschaald op Ernstig. In een eerder artikel is het gebruik van de matrix én de omgang met onzekerheden uitgelegd. Dat lees je hier. Per maatschappelijke waarde zijn de gevolgen op hoofdlijnen uiteen gezet.
Gevolgen
Sociale samenhang (betrokkenheid)
Bij 3°C stijging van de globale temperatuur zullen de droge delen van de wereld nog veel droger zijn dan nu. Met extreme temperaturen tot gevolg en een onleefbaar klimaat. Dit zal leiden tot enorme stromen vluchtelingen. Niet 10 miljoen, niet 100 miljoen, maar mogelijk zelfs meer dan 300 miljoen mensen die op de vlucht zijn. De uitdaging van alle landen die nog leefbare gebieden hebben is hoe hier mee om te gaan. Beschavingen zullen onder druk komen te staan. De indeling van de landsgrenzen gaat nergens meer over en zullen vervagen.
Laat dit even op je inwerken.
Innovatie (kwaliteit leefomgeving)
Door de stijging van de temperatuur zijn natte delen van de wereld nog natter en droge gebieden droger. Het mediterrane gebied zal verwoestijnen en wordt onleefbaar. De mensen die vluchten komen ook uit gebieden waarvan je dat nu niet zou verwachten. Het landoppervlak op aarde zal voor meer dan 50% verdrogen. Dit zijn gebieden waar geen bomen of andere vegetatie kan worden aangeplant. De extreme hitte die periodiek zal voorkomen treft 2 – 6 miljard mensen. Ofwel meer dan 80% van de wereldbevolking.
Laat dit even op je inwerken.
Veiligheid (publiek en omgeving)
Een mondiale zeespiegelstijging van 1 – 2 meter is reëel. Voor Nederland is het een geluk dat deze stijging waarschijnlijk niet direct op de Noordzee van toepassing zal zijn. De Noordpool is alweer een decennium ijsvrij. Door de stijging van de zeespiegel, maar ook door de hoeveelheid aan flashfloods die sinds de jaren 20 een normaliteit zijn geworden, staat een leefgebied onder water van 5k – 15k km2. Een gebied vergelijkbaar met Noord- en Zuid-Holland plus Zeeland. Dit zijn dus gebieden waar niet meer gewoond kan worden. Kuststeden staan met enige regelmaat (deels) onder water.
2% van het water op aarde is drinkbaar. Bij 3°C is dat nog maar 1,3%. Orkanen en vuurstormen komen wereldwijd geregeld voor. De uitwerking hiervan is verwoestend.
Laat dit even op je inwerken.
(Volks)gezondheid (milieu en bedreiging)
3°C opwarming zorgt voor een tekort aan water dat 1 tot 2 miljard mensen treft. Het aantal mensen dat overlijdt als gevolg van overstromingen zal oplopen tot mogelijk 300 miljoen. Bij 3°C gaan er zullen veel factoren elkaar versterken (positive terugkoppeling). Het tempo van verdere opwarming versnelt naar een punt dat de opwarming onomkeerbaar is. De Amazone is niet meer. Ze zal bijna volledig zijn afgestorven. De natuur is niet in staat om zich in zo’n kort tijdsbestek aan te passen aan de veranderende temperatuur. In het natuurlijke proces had ze daar miljoenen jaren de tijd voor.
Laat dit even op je inwerken.
Welzijn (mens en dier)
In 2050, de periode dat de mondiale temperatuur met 3°C is toegenomen, heeft de wereldbevolking te maken met een groot en structureel voedseltekort. De hongerdood neemt alleen maar toe. Nog eens minimaal 4 miljoen mensen extra zullen overlijden door voedseltekort. Nu al overlijden er dagelijks 24.000 mensen aan honger en er leven 155 miljoen mensen in acute hongersnood.
100 – 300 miljoen mensen zullen geen thuis meer hebben. Voor dieren (de soorten die nog leven) is het leefgebied inmiddels met meer dan 50% gereduceerd. Het aantal mensen dat als direct gevolg van de hitte overlijdt wordt geschat op 50 – 80 miljoen.
Laat dit even op je inwerken.
Welvaart (maatschappelijke gevolgkosten)
Als iets met onzekerheid is omgeven is het wel wat het financieel opvangen van de voorgaande gevolgen – voor zover dat überhaupt mogelijk is – kost. Bij 3°C kan de rekening globaal oplopen tot 3 Biljoen. € 3.000.000.000.000,-. Per jaar!
Laat dit even op je inwerken.
Hoe langer er wordt gewacht met het uitvoeren van plannen om de mondiale temperatuur in de hand te houden, hoe hoger de rekening. Deze rekening is een veelvoud van de uitgaven. Voor een assetmanager is dit een no-brainer.
Hoop
Het zal een wonder zijn als de mensheid is staat is een uitvinding te doen om omgekeerde emissie te realiseren. Wanneer de wereld morgen stopt met CO2 en andere broeikasgassen uitstoten, dan zal de opwarming nog jaren doorgaan en de hoeveelheid broeikasgas zal niet zomaar afnemen. Onze manier van leven is niet houdbaar. We moeten als mensheid over onze eigen schaduw springen. Meerdere keren. Ik denk niet dat dit mogelijk is met overheden die voornamelijk sanctioneren i.p.v. faciliteren.
Overheden faciliteren ontwikkeling en techniek vanuit economische perspectief. Maar economische groei gaat niet samen met de uitdaging waar de mensheid voor staat. Een globale aanpak is nodig, maar kan worden aangejaagd door nationale voorbeelden. Faciliteer mensen om zelf klimaatbewuste keuzes te maken door geld aan hen beschikbaar te stellen. Maak ze onvoorwaardelijk onafhankelijk van werk en inkomen door een basisinkomen te garanderen. Ik geloof dat mensen graag bijdragen aan een wereld die toekomst biedt aan de generaties na ons. Geef ze de middelen om dat ook te kunnen doen. Daarvoor is een besef van de urgentie nodig. En daar gaat het mis.
Het dagelijkse nieuws wordt gekaapt door coronacijfers en ~maatregelen wat maximaal afleidt van de werkelijke uitdagingen. Een volk dat polariseert ten faveure van het eigen ego helpt zichzelf radicaal de afgrond in als het geen afstand neemt om te beschouwen welke golf er werkelijk dreigend is. Er is nog hoop! Daar waar de crisis zichtbaar en tastbaar wordt ontstaat verbroedering. We steunen en helpen elkaar.
