De ontwikkelingen in de wereld in relatie tot het klimaat zorgen voor steeds meer vraagtekens bij mij. Vooral bij de maatregelen om de opwarming van het klimaat te beteugelen. Ik ben mij bewust van de consequenties van een warmer klimaat en heb daar met enige regelmaat over geschreven. Zo heb ik zelf een klimaat-risicomatrix ontworpen waarin de consequenties van elke graad temperatuurstijging direct zichtbaar zijn. Dat schept geen vrolijk beeld.
Ik vind het jammer dat je mijn voorgaande suggestie over een spotgoedkoop OV-abonnement niet hebt overgenomen Rob. Als klimaatopwarming enkel gerelateerd is aan de hoeveelheid uitstoot van CO2, dan begrijp ik niet waarom het OV duurder wordt gemaakt en versoberd wordt. Met de beste wil van de wereld kan ik niets verzinnen waarom dit nodig is.
Toegegeven, er blijkt een tekort aan personeel te zijn, maar er is voldoende migratie. Er zijn tal van mensen die naar Nederland proberen te migreren en die zoveel voor de Nederlandse economie kunnen betekenen. Maar dan moeten deze mensen wel als mens behandeld worden en niet als vluchteling.
migratie als instrument
Het is een feit dat de wereldpopulatie nu 8 miljard mensen telt. 200 jaar geleden was dat nog 1 miljard. De komende 75 jaar zal dit aantal met 2,5 miljard toenemen (als we de VN prognose mogen geloven). Het is indrukwekkend dat India dit jaar China voorbij gaat streven qua populatie. Maar ook dat tegen het jaar 2100 bijna 50% van de wereldbevolking in Afrika woont met wereldsteden zo groot die het voorstellingsvermogen te boven gaan. Wil Europa economisch nog enige betekenis hebben op het wereldtoneel, dan zal ze migratie als een strategisch instrument moeten inzetten.
Als je de consequenties van klimaatverandering goed beschouwd, is het juist erg aannemelijk dat er een enorme migratiestroom op gang komt richting Europa omdat andere delen onleefbaar worden. Dat wordt vechten om een plekje. Tenzij de temperatuurstijging wordt beperkt. Maar hoe dan? Hoe kan je bij zo’n enorme groei van de bevolking met droge ogen beweren dat we CO2 kunnen reduceren en daarmee de opwarming afremmen? Het zijn twee werkelijkheden die niet met elkaar verenigbaar zijn. Snap je mijn dilemma Rob?
Groen moet je doen
Toch is er wel hoop. Bomen en meer groen. Die 28 miljard investeer je om boeren ander te leren boeren. Dan maar geen fabriek of energie-slurpend datacenter. Europa zou een tweede Amazone van groen moeten worden. Voor het vastleggen van CO2, voor verkoeling en voor onderdak aan heel veel vluchtelingen die – omdat we te laat zijn – toch hun habitat noodgedwongen moeten verlaten. De ruimte moeten we wel eerlijk verdelen.
Misschien denk ik groot in tegenstelling van de microschaal waarop ogenschijnlijk wordt gehandeld. Als je een gidsland wilt zijn, doe dat dan niet op technologische gronden, maar laat het zien. Groen moet je doen.
Als laatste vraag nog Rob, wil je het besluit rondom het OV nog eens heroverwegen? Dankjewel!
Ik draag het klimaat een warm hart toe. Ik mag hopen dat het verhogen van de brandstofprijs en aanschafbelasting niet het enige is dat uit het creatieve Haagse brein is ontsproten?
Het is inmiddels toch wel duidelijk dat minder uitstoot en het gedrag dat daarbij hoort eerst van onderop moet komen? De overheid kan dat faciliteren. Pas daarna is lichte dwang een antwoord in de transitie van gedrag.
OV
Waarom wordt het OV niet spotgoedkoop gemaakt? Voor €50,- per maand onbeperkt OV. Mijn stekkerhybride gaat meteen de deur uit. Al verwacht ik dan wel een betere dienstregeling. Dat kost natuurlijk wel wat.
In de randstad en grote steden zal de filedruk spectaculair afnemen. En dus ook de maatschappelijke kosten als gevolg van minder files. Tel daarbij op de enorme subsidies op fossiel die je nu een andere bestemming kunt geven. Ofwel Shell kan maximaal bijdragen aan de vergroening en toch nog zichzelf blijven.
Vind je dat geen creatief idee? Ik voorzie meer arbeidsparticipatie i.p.v. minder. En dus ook meer gelijkheid i.p.v. minder. En laten we eerlijk zijn, mondiaal gezien is het vol inzetten op elektrificatie toch niet haalbaar?
En hoewel er ontwikkelingen zijn vanuit Zweden om zeldzame metalen te hergebruiken, voorlopig moeten deze nog altijd gewonnen worden en is er niet genoeg van. Of toch maar diepzeeboringen uitvoeren naar Mangaan zonder te weten wat de gevolgen zijn?
Vorige week was het Country Overshoot day. Weet je zeker dat we deze – met jouw maatregelen – naar achter kunnen schuiven Rob?
Of zijn de voorgestelde maatregelen toch vooral een manier om heel veel geld te ontvangen? Zo ja, dan hoop ik dat de fractie van de huidige mobiliteitsbelasting die wordt ingezet voor mobiliteit wel een stuk groter wordt. Bijvoorbeeld voor gratis OV?
Dankjewel Rob.
p.s. Misschien leuk om een massa brainstorm te organiseren om ideeën op te halen bij de bevolking? Lijkt mij namelijk een goed idee om de bevolking onderdeel te maken van de transitie met hen, i.p.v. voor hen.
Vandaag is het Earth Overshoot Day. Dit is de dag waarin een ingewikkelde formule met tal van aannames de mensheid verteld dat ze de natuurlijke hulpbronnen die de aarde per jaar kan leveren al heeft opgebruikt. Laat dit even op je inwerken.
De mensheid gebruikt op dit moment 74% meer dan van wat de ecosystemen van de planeet kunnen genereren. Dat komt overeen met 1,7 aardes. Vanaf vandaag werkt de mensheid op ecologische tekorten. Let wel, dit gaat over de hele planeet. Voor Nederland ligt de Country Overshoot Day op 27 april. In 2020 viel deze (mede door de coronacrisis) op 3 mei.
De wereldwijde populatie groeit. De economische activiteit groeit. De welvaart groeit. Consumentisme stijgt. De vraag naar grondstoffen stijgt. De energiebehoefte stijgt. De hoeveelheid afval en vervuiling neemt toe. De temperatuur op aarde stijgt. En snel ook!
Een Gotspe
De terugkerende boodschap is dat de mensheid nog steeds in staat is de mondiale temperatuurstijging te beperken tot niet meer dan twee graden. Theoretisch is dat juist. Praktisch onmogelijk. Drie decennia geleden was er momentum en politieke wil en draagkracht om actie te nemen met o.a. het Montreal Protocol. Dit zorgde voor een samenwerking van wetenschappers, industrie en politici, onder druk van de publieke opinie. Het leidde tot het uitbannen van CFK’s om het gat in de ozonlaag te herstellen. Maar wat er daarna gebeurde? Niets fundamenteels. De terugkerende boodschap is een gotspe. De klimaatplannen van de EU geven een antwoord, maar het is – in mijn beleving – te laat en te weinig. Over 30 jaar is de mondiale temperatuur (als we niets doen) opgelopen tot +3°C. Laten we de gevolgen aanschouwen.
Klimaat risicomatrix 2.0. Wat gebeurd er bij 3 graden opwarming?
Laten we ervanuit gaan dat 3°C een Zekerheid is. In de matrix de kans van voorkomen, rechtsboven.
Bij 3°C zijn de gevolgen, in deze matrix, ingeschaald op Ernstig. In een eerder artikel is het gebruik van de matrix én de omgang met onzekerheden uitgelegd. Dat lees je hier. Per maatschappelijke waarde zijn de gevolgen op hoofdlijnen uiteen gezet.
Gevolgen
Sociale samenhang (betrokkenheid)
Bij 3°C stijging van de globale temperatuur zullen de droge delen van de wereld nog veel droger zijn dan nu. Met extreme temperaturen tot gevolg en een onleefbaar klimaat. Dit zal leiden tot enorme stromen vluchtelingen. Niet 10 miljoen, niet 100 miljoen, maar mogelijk zelfs meer dan 300 miljoen mensen die op de vlucht zijn. De uitdaging van alle landen die nog leefbare gebieden hebben is hoe hier mee om te gaan. Beschavingen zullen onder druk komen te staan. De indeling van de landsgrenzen gaat nergens meer over en zullen vervagen.
Laat dit even op je inwerken.
Innovatie (kwaliteit leefomgeving)
Door de stijging van de temperatuur zijn natte delen van de wereld nog natter en droge gebieden droger. Het mediterrane gebied zal verwoestijnen en wordt onleefbaar. De mensen die vluchten komen ook uit gebieden waarvan je dat nu niet zou verwachten. Het landoppervlak op aarde zal voor meer dan 50% verdrogen. Dit zijn gebieden waar geen bomen of andere vegetatie kan worden aangeplant. De extreme hitte die periodiek zal voorkomen treft 2 – 6 miljard mensen. Ofwel meer dan 80% van de wereldbevolking.
Laat dit even op je inwerken.
Veiligheid (publiek en omgeving)
Een mondiale zeespiegelstijging van 1 – 2 meter is reëel. Voor Nederland is het een geluk dat deze stijging waarschijnlijk niet direct op de Noordzee van toepassing zal zijn. De Noordpool is alweer een decennium ijsvrij. Door de stijging van de zeespiegel, maar ook door de hoeveelheid aan flashfloods die sinds de jaren 20 een normaliteit zijn geworden, staat een leefgebied onder water van 5k – 15k km2. Een gebied vergelijkbaar met Noord- en Zuid-Holland plus Zeeland. Dit zijn dus gebieden waar niet meer gewoond kan worden. Kuststeden staan met enige regelmaat (deels) onder water.
2% van het water op aarde is drinkbaar. Bij 3°C is dat nog maar 1,3%. Orkanen en vuurstormen komen wereldwijd geregeld voor. De uitwerking hiervan is verwoestend.
Laat dit even op je inwerken.
(Volks)gezondheid (milieu en bedreiging)
3°C opwarming zorgt voor een tekort aan water dat 1 tot 2 miljard mensen treft. Het aantal mensen dat overlijdt als gevolg van overstromingen zal oplopen tot mogelijk 300 miljoen. Bij 3°C gaan er zullen veel factoren elkaar versterken (positive terugkoppeling). Het tempo van verdere opwarming versnelt naar een punt dat de opwarming onomkeerbaar is. De Amazone is niet meer. Ze zal bijna volledig zijn afgestorven. De natuur is niet in staat om zich in zo’n kort tijdsbestek aan te passen aan de veranderende temperatuur. In het natuurlijke proces had ze daar miljoenen jaren de tijd voor.
Laat dit even op je inwerken.
Welzijn (mens en dier)
In 2050, de periode dat de mondiale temperatuur met 3°C is toegenomen, heeft de wereldbevolking te maken met een groot en structureel voedseltekort. De hongerdood neemt alleen maar toe. Nog eens minimaal 4 miljoen mensen extra zullen overlijden door voedseltekort. Nu al overlijden er dagelijks 24.000 mensen aan honger en er leven 155 miljoen mensen in acute hongersnood.
100 – 300 miljoen mensen zullen geen thuis meer hebben. Voor dieren (de soorten die nog leven) is het leefgebied inmiddels met meer dan 50% gereduceerd. Het aantal mensen dat als direct gevolg van de hitte overlijdt wordt geschat op 50 – 80 miljoen.
Laat dit even op je inwerken.
Welvaart (maatschappelijke gevolgkosten)
Als iets met onzekerheid is omgeven is het wel wat het financieel opvangen van de voorgaande gevolgen – voor zover dat überhaupt mogelijk is – kost. Bij 3°C kan de rekening globaal oplopen tot 3 Biljoen. € 3.000.000.000.000,-. Per jaar!
Laat dit even op je inwerken.
Hoe langer er wordt gewacht met het uitvoeren van plannen om de mondiale temperatuur in de hand te houden, hoe hoger de rekening. Deze rekening is een veelvoud van de uitgaven. Voor een assetmanager is dit een no-brainer.
Hoop
Het zal een wonder zijn als de mensheid is staat is een uitvinding te doen om omgekeerde emissie te realiseren. Wanneer de wereld morgen stopt met CO2 en andere broeikasgassen uitstoten, dan zal de opwarming nog jaren doorgaan en de hoeveelheid broeikasgas zal niet zomaar afnemen. Onze manier van leven is niet houdbaar. We moeten als mensheid over onze eigen schaduw springen. Meerdere keren. Ik denk niet dat dit mogelijk is met overheden die voornamelijk sanctioneren i.p.v. faciliteren.
Overheden faciliteren ontwikkeling en techniek vanuit economische perspectief. Maar economische groei gaat niet samen met de uitdaging waar de mensheid voor staat. Een globale aanpak is nodig, maar kan worden aangejaagd door nationale voorbeelden. Faciliteer mensen om zelf klimaatbewuste keuzes te maken door geld aan hen beschikbaar te stellen. Maak ze onvoorwaardelijk onafhankelijk van werk en inkomen door een basisinkomen te garanderen. Ik geloof dat mensen graag bijdragen aan een wereld die toekomst biedt aan de generaties na ons. Geef ze de middelen om dat ook te kunnen doen. Daarvoor is een besef van de urgentie nodig. En daar gaat het mis.
Het dagelijkse nieuws wordt gekaapt door coronacijfers en ~maatregelen wat maximaal afleidt van de werkelijke uitdagingen. Een volk dat polariseert ten faveure van het eigen ego helpt zichzelf radicaal de afgrond in als het geen afstand neemt om te beschouwen welke golf er werkelijk dreigend is. Er is nog hoop! Daar waar de crisis zichtbaar en tastbaar wordt ontstaat verbroedering. We steunen en helpen elkaar.
