Waar komt toch die 0,0003 graden vandaan?

Vorig jaar dook er opnieuw een opvallend getal op in de media: 0,0003 graden minder opwarming als resultaat van de inspanningen om in 2050 een CO2 reductie van 49% te realiseren. In 2017 werd dit getal al eerder geïntroduceerd door wetenschapsjournalist Marcel Crok.

Die nieuwe aandacht was even slikken. Vooral omdat ik een scenario van 3 graden opwarming in 2050 met het huidige klimaatbeleid niet onrealistisch vind. Door positieve terugkoppeling van ingrijpende klimatologische veranderingen stijgt de opwarming eerder logaritmisch dan lineair. Begin deze eeuw dacht men nog dat 1,5 graad opwarming rond 2100 haalbaar was, maar in 2015 was de mondiale temperatuur al met 1 graad gestegen. Datzelfde jaar waarin het 1,5 graden doel van Parijs werd afgesproken.

Als de Nederlandse bijdrage slechts 0,0003 graden betreft, wat is dan de bijdrage van de rest van de wereld? Nederland is per hoofd van de bevolking geen topbijdrager, maar we staan ook zeker niet onderaan; eerder in de bovenste helft van de ranglijst. Met een eenvoudige berekening (wet van de grote getallen) kan de mondiale impact van soortgelijk Nederlands beleid worden uitgerekend. De wereldbevolking telt 9 miljard mensen, waarvan 18 miljoen in Nederland. Dat betekent dat de wereldbevolking 500 keer zo groot is als die van Nederland. Dus, 0,0003 graden x 500 levert een mondiale 0,15 graad minder opwarming op.

Alle aannames ten spijt, ik weet niet hoe ik hier een positieve businesscase van 2 graden van kan maken. Dit roept de vraag op naar de oorzaken van klimaatverandering, niet om deze te ontkennen, maar om ons te verdiepen in de juiste maatregelen. Als die er zijn! Dit brengt mij op twee hypotheses.

Hypothese 1: Onvoldoende invloed van menselijke maatregelen

Klimaatverandering gaat sneller dan ooit in de verre geschiedenis is voorgekomen, en de mens lijkt de oorzaak te zijn. Maar met de voorgenomen maatregelen kan de mens de temperatuurstijging niet voldoende beïnvloeden. Naast CO2 zijn er meer klimaatversterkende stoffen zoals methaan (CH4). De mens veroorzaakt bovendien enorme schade aan natuur en biodiversiteit door excessief verbruik van grondstoffen, kaalkap, vervuiling en bovenal winstbejag. De aarde raakt daardoor in disbalans. Sinds de industriële revolutie zijn enorme hoeveelheden CO2 uitgestoten, terwijl de hoeveelheid natuur die CO2 kan vasthouden, is gedecimeerd. Dit geldt zowel op land als in water. De focus op CO2 is daarmee de grootste afleider van het werkelijke probleem.

Hypothese 2: Holistisch perspectief

Vanuit een holistisch perspectief kunnen we moeder aarde beschouwen als een levend lichaam met een eigen energie en afweermechanisme. De aarde is bedekt met ondergrondse netwerken van natuurlijke verbindingen, vergelijkbaar met het menselijk lichaam. Disbalans, bijvoorbeeld in de vorm van een bacteriële infectie, stelt het lichaam in staat zich daartegen te wapenen. Dit uit zich in koorts en andere processen die het lichaam weer in balans brengen. Excessief grondstoffengebruik heeft de balans zodanig verstoord dat de mens de aarde parasiteert. Moeder aarde heeft haar eigen afweermechanisme, vergelijkbaar met koorts. Het duurt alleen wat langer, maar is snel genoeg om merkbaar te zijn. Deze hypothese vind ik persoonlijk het meest intrigerend omdat het ons enorm uitdaagt buiten de eigen conventies te kijken. Het onbekende in.

De holistische hypothese wordt waarschijnlijk snel als onzinnig afgedaan. Maar de wereld in een diepe schuldencrisis storten voor minimale mondiale invloed lijkt minstens zo ridicuul. Het zou fijn zijn als er echte maatregelen komen en een eerlijk en volledig verhaal. Tot die tijd moeten we ons voorbereiden op een wereld waarin de temperatuur 3 graden is gestegen in 2050. Wen er maar aan!

Klimaatverandering is alom aanwezig, maar zodra we met 0,0003 graden gaan rekenen, houden we onszelf voor de gek. Behalve de lachende derde die de financiering voor klimaatverandering regelt. Klimaatverandering is mogelijk iets dat we moeten ondergaan. De wereld is nu eenmaal niet maakbaar. Ik zou willen dat het anders was. We kunnen wel de natuur weer op één zetten. Om zo snel mogelijk de hoeveelheid CO2 alsnog op te nemen die anders nog decennia in de atmosfeer zal blijven. Met alle gevolgen van dien.

wat is jouw hypothese?

Heb jij een aanvullende hypothese over hoe we het probleem van klimaatverandering kunnen aanpakken of waarom het huidige beleid tekortschiet? Deel het, want we hebben nieuwe ideeën en inzichten nodig om zinvol maatregelen te nemen. Of gaan we allemaal op deze manier wintersport beleven?

Sandbording
Photo by Nick Wehrli op Pexels.com

Rijkswaterstaat kiest LEAM

Assetmanagement (AM) is het kernproces van Rijkswaterstaat (RWS). 80-90% van de uitvoer en inrichting van assetmanagement ligt bij RWS. De processtap Monitoren en Analyse gaat over het monitoren van de uitvoering van de werkzaamheden, de prestaties van de netwerken en de assets waaruit deze zijn opgebouwd en het analyseren van de resultaten. Rijkswaterstaat kiest LEAM om hierbij te ondersteunen.

prestaties kosten en risico’s

Bij de analyse van de netwerken wordt bekeken in hoeverre deze hebben bijgedragen aan het behalen van de AM-doelstellingen en wat de belangrijkste oorzaken zijn van eventuele afwijkingen. De actie “rolverkenning en uitwerking PKR” heeft als doel om het deelproces Netwerkmonitoring door te ontwikkelen naar, onder meer, een goede aansluiting met Assetmanagement 2.0. Eén van de pijlers van dit plan is het verbeteren van de monitoringsproducten. Het verrijken van de Instandhoudingsrapportage met informatie over PKR past binnen die ontwikkeling.

In de kern gaat de ontwikkeling PKR over het inzichtelijk maken waar en op welke wijze een verbinding kan worden gemaakt tussen PKR én waar dat niet kan. Daarbij geldt dat er niet enkel wordt teruggekeken in het verleden als verantwoording, maar ook dat een prognose tot de mogelijkheden behoord. Een verbinding met de bedrijfswaardenmatrix is daarom noodzakelijk, net als een verbinding met de kostenstructuur in de programmering.

SLim verbinden

Terugkijkend als verantwoording en vooruitkijkend als prognose is gebaseerd op kennis uit de regio’s. Voor de Europese aanbesteding van deze opdracht heeft LEAM een Plan van Aanpak geschreven met de titel “Slim Verbinden.” Slim Verbinden is meerledig. Op een slimme manier de juiste vuistregels bedenken die robuust zijn én de verbinding leggen tussen prestaties, kosten en risico’s. Maar ook om Slim samen te werken met de regio’s door werk met werk te maken.

Complex

Het PKR project staat voor een complexe opgave. Niet zozeer over de bedoeling ervan. Maar vooral om de verbindingen te leggen in een grote organisatie, met een werkgebied dat de oppervlakte van Nederland overstijgt. Een organisatie met heel veel datastromen en de opdracht deze goed te verweren. Tel daarbij op de belangrijke positie die RWS inneemt bij de vernieuwingsopgave van het areaal de komende decennia, een krappe arbeidsmarkt en budgetten die per definitie onder druk staan en nog eens extra door het moeten voldoen aan Europese regels en wetgeving met betrekking tot bijvoorbeeld klimaatversterkende stoffen en stikstofdepositie en de complexiteit is compleet. De uitdaging is om de complexiteit te overstijgen en te streven naar een combinatie van robuustheid en eenvoud.

Rijkswaterstaat kiest LEAM. Met Slim Verbinden is er een nieuwe toevoeging aan de Slim serie dat nu uit 7 delen bestaat.

CO2 neutraal in 2050 is een sprookje! Tenzij…

Om CO2 neutraal te worden in 2050 dienen we onze afhankelijkheid van fossiele energie onder ogen te komen. Samen met de mogelijkheid om redelijk eenvoudig tot natuurherstel over te gaan is koolstofneutraliteit misschien mogelijk. Dat dit een onmetelijke uitdaging is laat zich raden.

Zonder energie

Meer dan 10 miljoenen jaar aan fossiele energie hebben we als mensheid in een tijdsbestek van 150 jaar uit de grond gehaald.

Alle uitvindingen die we doen vereisen technologie, grondstoffen en energie. Als mensheid verwonderen wij ons welke technologie allemaal bedacht en ontwikkeld wordt. Hierdoor is een blind geloof ontstaan dat we als mensheid zo slim zijn dat we elk maatschappelijk probleem met technologische vindingen het hoofd kunnen bieden.

Echter bevinden we ons nu in een tijd waar het duidelijk is dat grondstoffen en fossiele energie eindig zijn en dat er een correlatie lijkt te zijn tussen een veranderend klimaat en het gebruik van fossiele energie. Technologie gaat de mensheid alleen daarom al niet helpen dat probleem op te lossen. Technologie drijft op energie. De hele menselijke beschaving draait op energie en vooral op fossiele energie.

Zoals Nate Hagens in VPRO Tegenlicht het belang van energie mooi verwoorde:

“Technologie zonder energie is een lege huls

Een menselijk lichaam zonder energie is een lijk

Een stad zonder energie is een museum”

Arbeidsjaren aan energie

De industriële revolutie was revolutionair omdat het fysieke arbeid verving voor machines op fossiele energie. Het vermogen van een brandstofmotor wordt nog altijd uitgedrukt in het aantal paardenkrachten. Qua energie vervangt een motor heel veel paardenkrachten voor slechts een paar Euro aan toegevoegde energie. Fossiel is daarmee enorm krachtig. En eindig.

Vijf jaar arbeid van één persoon kan geleverd worden door 1 vat olie van 100 Dollar, aldus Nate.

De mensheid verbruikt per jaar met fossiele brandstoffen als kolen, olie en gas een equivalent van 100 miljard vaten per jaar. Op een werkende wereldbevolking van 5 miljard zijn dat 500 miljard arbeidsjaren per jaar wat uit de grond wordt gehaald. En van al deze energie wordt het meeste verspild en niet gebruikt om een duurzame beschaving op te bouwen.

Sprookje

De wijze waarom de beschaving en maatschappij is ingericht is extreem complex en volledig gebaseerd op koolstof. De boodschap van overheden om in 2050 CO2 neutraal te zijn is dan ook niets meer dan een sprookje.

Hernieuwbare energie als zon en windenergie is beperkt houdbaar en moet elke 20 tot 30 jaar vervangen worden. Bovendien sluiten verbruik en opwekking door fluctuaties niet goed op elkaar aan, tenzij je dit aanvult met gas, kernenergie of andere vorm van constante energie.

Het stoppen van fossiele energie vraagt in wezen honderden keren zoveel zon en windenergie als nu. Waar worden de grondstoffen vandaan gehaald? Die zijn er gewoonweg niet en wat er wel is, ten kostte van wat?

Hernieuwbare energie levert enkele elektrische energie wat ongeveer 20-25% van de totale energievraag in de wereld dekt. De rest zou geëlektrificeerd moeten worden als het gebruik van fossiel volledig wordt uitgebannen. Los van de kosten is dat eenvoudigweg niet mogelijk. Tenzij!

Het is enkel mogelijk een beschaving op hernieuwbare energie te laten draaien als de mensheid zich cultureel aanpast aan minder energiedragers. Minder maken, minder rijden, minder vliegen, minder transporteren, minder consumeren, etc. Kortom, alles wat het economisch denkmodel in de weg staat.

Nate Hagens roept in zijn podcastserie “The great simplification” op tot het terugbrengen van de complexiteit van hoe de beschaving is ingericht. We zijn geneigd om problemen op te lossen door het toevoegen van complexiteit. Dat moet anders.

mogelijkheden

Wat bedoelen we eigenlijk met CO2 neutraal? Het gaat er niet om dat de uitstoot van CO2 naar nul gebracht moet worden. Dat is onmogelijk en het leven op aarde is afhankelijk van koolstof. Koolstofneutraliteit gaat over de balans tussen uitstoot en opname van koolstof. CO2 neutraal in 2050 gaat over niet nog meer CO2 in de atmosfeer zodat de opwarming van het klimaat uiteindelijk stopt.

Door enkel over te schakelen op hernieuwbare energie kan koolstof neutraliteit niet worden bereikt. Maar allicht in combinatie met het herstellen van ecologie wel. Door het vergroenen van woestijnen. Een groot pleitbezorger daarvan is ecoloog John D. Liu. Volgens hem is het mogelijk om ernstig aangetaste ecosystemen te herstellen binnen afzienbare tijd. En daarmee zijn de grootste milieu uitdagingen redelijk eenvoudig te herstellen. Waarom gebeurt dat niet?

Lössplateau

Het meest bekende en aansprekende voorbeeld is het herstel van het Lössplateau in China. Een gebied ter grootte van Nederland is door de bewoners veranderd van een dorre uitgeputte woestijn in een grote groene oase van leven waar direct 20 miljoen mensen van konden profiteren in welvaart en welzijn. Hij maakte er de film “Hope in a changing climate” over.

Door weer begrip te krijgen van hoe ecologische systemen werken kunnen we ze herstellen en ze de waarde toekennen die ze verdienen. In een goed functionerend ecologisch systeem zijn biodiversiteit, hydrologie, begroeiing en de totale flora en fauna met elkaar in balans met tot gevolg een gezond watersysteem én schone lucht.

Volgens John is een kwart van het landoppervlak op aarde aangetast en een groot gedeelte daarvan kan net als het Lössplateau worden hersteld.

Overvloed

De bron van welvaart ligt in het goed functioneren van ecosystemen. Wanneer we deze misbruiken voor economisch gewin door bijvoorbeeld excessief grondstoffenverbruik wordt een situatie gecreëerd waarin afgeleide producten meer waarde hebben dan de bron zelf. Dat is waanzin!

Zolang de economie is gebaseerd op producten die geld creëren veranderd de wereld langzaam in een woestijn. Nagenoeg alles wat we “nieuw” kopen is net niet kapot, om de winstmarges van bedrijven zo hoog mogelijk te houden.

Als we als mensheid, als beschaving, leren om de economie te baseren op bloeiende ecosystemen hebben we als mensheid een gouden toekomst. Een toekomst van overvloed waarbij de aandacht gaat naar wat werkelijk betekenis geeft aan het leven en niet het consumeren omdat het nu eenmaal kan.

Uitdaging

Er zijn in de kern twee grote uitdagingen. Om een hardnekkige economische cultuur te veranderen moeten we als individu en als mensheid onder ogen komen wat werkelijk belangrijk is en ons daarmee verbinden. Het maakt ons minder afhankelijk van energie en grondstoffen voor technologie die we in de basis niet nodig hebben. Het zal resulteren in een radicaal andere arbeidsmarkt en waardering voor werk.

Als tweede geeft het daarmee de wil en de noodzaak om vervallen en aangetaste ecosystemen te herstellen waarmee de mensheid onderdeel wordt van de natuur en zich niet daarboven stelt.

Minder energie, minder complexiteit, minder risico, meer natuurlijk adaptief vermogen door gezonde ecosystemen zijn een zegen voor het milieu, het klimaat én de mensheid.

CO2 neutraal in 2050 is een sprookje. Tenzij de mensheid vanuit ieder zijn/haar rol in staat is te veranderen. Gelukkig hebben we een GenZ generatie. Die is niet alleen slim, maar ook wijs!

healtyhumanlife.com
bron: healthyhumanlife.com