Voor Rijkswaterstaat ontwikkel ik een Train de Trainer risicomanagement. Een van de kernonderdelen van dit programma is de praktische toepassing van de bedrijfswaardenmatrix.
Deze training is zorgvuldig ontworpen om dit cruciale aspect naadloos te integreren in het bredere spectrum van assetmanagement activiteiten. Deelnemers leren niet alleen hoe ze het effectief kunnen toepassen, maar ook hoe ze de toepassing ervan kunnen documenteren aan de hand van herkenbare casuïstiek. Robuuste casuïstiek is van onschatbare waarde om diepgaand begrip en bruikbare inzichten te genereren. Een instrument waar ik uitgebreid op vertrouw.
Wat mijn trainingen onderscheidend maakt is de dynamische leeromgeving die ik creëer. Een training zo “faciliteren” dat deelnemers zelf ontdekkingen doen en dat juist door de beweging andere delen van het brein worden geactiveerd waardoor diepere leerervaringen ontstaan. Een passende ruimte draagt daar ook aan bij. Zeker, de voorbereiding van een dergelijke training gaat verder dan een mooie PowerPoint, maar dan heb je ook wat. En de inhoud op de foto is nog niet alles.
Volgende week een try-out. Gewoon om de training te ervaren en wat de diverse werkvormen en opdrachten doen. Bovendien biedt het ruimte voor verfijning op basis van feedback van deelnemers. Daarna op een ander moment verleggen we de aandacht naar de didactiek voor de toekomstige trainers. Ik ben heel benieuwd hoe de deelnemers hierop gaan terugkijken. Maar dat het enthousiasme zal worden ontstoken is een ding wat zeker is.
Wil jij assetmanagement ook naar een hoger niveau tillen in je organisatie waarbij trainingen (of een Train de Trainer) als instrument ingezet kunnen worden? Lees dan hier over mijn aanpak.
Materiaal voor de Train de Trainer Risicomanagement
Er is een nieuwe versie Assetmanagement NU te downloaden. Deze 3e versie, aangeduid als Assetmanagement NU!!! is aangevuld met nieuwe artikelen waarin maatschappelijke uitdagingen worden gecombineerd met assetmanagement principes.
Door de maatschappelijke uitdagingen te bekijken vanuit een waardenstelsel worden interessante inzichten opgedaan. Daarmee helpt het 1e deel in dit e-book om de context van assetmanagement goed te begrijpen.
Het tweede deel is een verzameling van tien aanjagers van assetmanagement. Deze zijn gedurende 10 weken na het uitbreken van Corona in Nederland geschreven. Het zijn meer do’s dan dont’s om assetmanagement letterlijk op gang te brengen in een organisatie.
STREKKING
In 1945 is het Bulletin of the Atomic Scientists opgericht door wetenschappers van de Universiteit van Chicago. Twee jaar nadat ze hadden meegewerkt aan de ontwikkeling van de eerste atoomwapens in het Manhattan-project, creëerde ze de Doomsday Clock. Deze stond symbool om bedreigingen voor de mensheid en de planeet over te brengen. De beslissing om de minutenwijzer van de Doomsday Clock te verplaatsen (of te laten staan) wordt elk jaar genomen door de Science and Security Board van het Bulletin in overleg met zijn Board of Sponsors, waaronder 13 Nobelprijs-winnaars.
De klok is een universeel erkende indicator geworden van de kwetsbaarheid van de wereld voor rampen als gevolg van kernwapens, klimaatverandering en ontwrichtende technologieën in andere domeinen.
Sinds 23 januari 2024 is het 90 seconden voor twaalf.
De uitdagingen waar we als mensheid voor staan zijn groot. Organisaties die assetmanagement willen invoeren hebben ook met uitdagingen te maken. Van een andere orde weliswaar. Echter, de principes van assetmanagement zijn misschien ook wel heel goed toepasbaar op de grotere uitdagingen.
Een aantal gedachten experimenten die assetmanagement principes projecteren op maatschappelijke thema’s geven hier deels een antwoord op. Bovendien zorgt het er voor dat de context van assetmanagement goed begrepen kan worden. Samen met tien aanjagers om assetmanagement in te voeren geeft dit e-book voldoende houvast om de start van assetmanagement handen en voeten te geven in een organisatie.
Bijna alle informatie is terug te lezen in artikelen en pagina’s op deze website. Maar opnieuw gebundeld als handzaam e-book: Assetmanagement NU!!!
Milieu en klimaat lijken steeds vaker op één hoop gegooid te worden. Hoewel ze nauw met elkaar verwant zijn is het nuttig om ze toch van elkaar te scheiden om niet te verzanden in polariserende retoriek. Bovendien door ze te scheiden kunnen betere oplossingen worden bedacht voor de werkelijke problemen. Oplossingen die bijdragen aan wat de maatschappij belangrijk vindt én in balans met de omgeving.
Milieu
Wikipedia: “Milieu of omgeving is, in de biologie en de ecologie, het geheel van uitwendige voorwaarden en invloeden die voor een organisme, hetzij dier, plant of micro-organisme, van essentieel belang zijn. Het is de omgeving waarin, en waarvan het organisme, mede afhankelijk van de soort, al dan niet kan leven.”
Wij zijn onderdeel van het milieu en zijn ervan afhankelijk. Een ziek milieu – een milieu uit balans – zorgt voor een kettingreactie van het sterven van soorten en daarmee een verandering van dat milieu doordat andere soorten in de plaats komen. Als je geluk hebt. Het wordt meer problematisch als een milieu volledig afsterft. De oorzaak van een milieu uit balans wordt in mijn beleving altijd veroorzaakt door menselijk handelen. Altijd!
De ironie daarvan is dat de mens – als onderdeel van het milieu – vroeg of laat wordt geconfronteerd met de (bedreigende) consequenties van zijn handelen. Microplastics bijvoorbeeld zijn terug te vinden in o.a. het bloed en de longen. Het is bekend dat deze schade aanrichten aan menselijke cellen door allergische reacties en het vroegtijdig afsterven van cellen.
Bestrijdingsmiddelen
Er zijn voorbeelden te over. Denk aan de toepassing van bestrijdingsmiddelen voor gewassen. Door het gebruik van bestrijdingsmiddelen is de opbrengst van een oogst hoger. Maar op de lange termijn richt het ook enorme schade aan. In het water nemen de hoeveelheid (micro)organismen af waardoor de kwaliteit van het water snel verslechtert. Nederland heeft als hoogontwikkeld land nagenoeg de slechtste waterkwaliteit van Europa. Ondanks dat zijn de drinkwaterbedrijven nog altijd in staat om van dit slechte water schoon drinkwater te maken. Hoewel iedereen begrijpt dat de opgave om dat te blijven doen steeds ingewikkelder wordt naarmate het oppervlaktewater in kwaliteit achteruit blijft gaan en er vaker langdurige inname-stops nodig zijn om de kwaliteit van het drinkwater te kunnen blijven garanderen.
Bijensterfte wordt eveneens in verband gebracht met gewasbescherming. Dergelijke producten worden op het kleine Nederlandse oppervlak bovengemiddeld veel gebruikt. Dit leidt tot minder bestuiving en dus voedingsgebrek voor bijen, maar ook lagere opbrengsten van de oogst.
Het milieu is een complex geheel van samenwerkende organismen. Alles wat leeft heeft zijn eigen rol in de natuur: van plant tot dier, van schimmel tot bacterie. Niet enkel in Nederland maar wereldwijd gaat het zorgwekkend slecht met de natuur. Soorten sterven uit of worden met uitsterven bedreigd, aantallen nemen af, populaties worden kleiner.
Klimaat
Wikipedia: “Het klimaat is de gemiddelde weerstoestand over een periode van minimaal 30 jaar. De toestand van de atmosfeer op een bepaald moment is het weer.”
Een hevige bui of extreme warmte heeft een beperkte invloed op de gemiddelde weertoestand. Om die reden kan een situatie niet zondermeer gekoppeld worden aan een warmer wordend klimaat. Hoewel dit steeds vaker wel wordt gedaan. Toch is er wel degelijk een verschuiving te zien. Weersextremen komen wereldwijd vaker en langduriger voor en voeden daarmee wel een trend van opwarming. Hoewel ik ook geloof dat de toename van weersextremen geen toeval is, ben ik milder geworden voor de stelling dat het opwarmen van het klimaat ook een natuurlijke cyclus kan zijn. Echter zo’n cyclus neemt al snel vier à vijf eeuwen in beslag terwijl de verandering van de wereldwijde temperatuur in zeer korte tijd flink is gestegen en gaat daarmee sneller dan elke abrupte verandering in het geologische verleden.
Invloeden
Net als het milieu is het klimaat een complexe aangelegenheid dat mede wordt beïnvloed door geologische gebeurtenissen als vulkaanuitbarstingen, oceaanstromingen, zonactiviteit, windrichting en de natuurlijke uitstoot van klimaatversterkende stoffen waaronder CO2 en CH4 (methaan).
Een andere invloed is wel degelijk de uitstoot veroorzaakt door menselijk handelen. En eigenlijk is dat niet zo moeilijk te begrijpen en heeft alles te maken met balans. Net als een hevige regenbui in zeer korte tijd leidt tot overstroming omdat de hoeveelheid water niet snel genoeg weg kan, geldt dat voor de uitstoot van CO2 net zo goed. Wanneer je op kosmische schaal bezien een voorraad CO2 dat zich in miljarden jaren heeft gevormd in een rap tempo ophoog haalt en laat vrijkomen door verbranding lijkt het logisch dat dit niet allemaal opgeslagen kan worden door de natuur in oceanen en bossen. Zeker niet als die natuur door menselijk handelen flink is aangetast of vernietigd voor economische doeleinden.
Wat dat aangaat heeft Extinction Rebellion meer dan voldoende bestaansrecht. Omdat de politiek wel zegt dat ze klimaat belangrijk vindt, maar zolang er geen verdienmodel is er helemaal niets om geeft. Getuige de eenzijdig gerichte maatregelen voor een beter klimaat die zelfs averechts kunnen werken.
Doodsteek
De Nederlandse politiek laat zich leiden door sentiment en economische verdienmodellen voor het grootkapitaal van banken en multinationals. Het meest actuele voorbeeld is dat de politiek roept dat de CO2 omlaag moet om het klimaat te redden en tegelijkertijd subsidieert ze de fossiele industrie met tientallen miljarden die vervolgens voor het grootste deel in de zakken van de aandeelhouders verdwijnen. Daarbij mag de NS privatiseren en wederom duurder worden. Gas kopen we tegenwoordig in over zee. En om te elektrificeren plunderen we andere landen leeg en binnenkort de zeebodem.
Het Porthos-project heeft groen licht gekregen voor het opslaan van CO2 uit de Rotterdamse haven in de Noordzee. Daar waar de omgeving bezwaar maakte 15 jaar geleden in Barendrecht heeft het zeeleven geen stem. De opslag van CO2 wordt gezien als wapen tegen klimaatverandering. Vanuit welke visie? Niet die van het milieu!
Het redden van het klimaat lijkt de doodsteek voor het milieu. Wat uiteindelijk weer zorgt voor verandering van het klimaat. Ofwel een enorme disbalans.
Waarom wordt er niet gehandeld vanuit dat wat maatschappelijk echt belangrijk is? Maatschappelijke waarden definiëren vanuit de politiek zodat organisaties dit (verplicht) kunnen doorvoeren in de eigen bedrijfswaarden. En van daaruit een nieuwe balans opbouwen of desnoods een disbalans in stand houden. Maar zeker niet verergeren.
Bedrijfswaarden
Bedrijfswaarden zijn er om een juiste afweging te maken binnen een organisatie. Of binnen een maatschappij. De waarden geven richting in wat belangrijk wordt gevonden en daarop kan beleid worden gemaakt. Maatschappelijke waarden kunnen richting geven aan organisaties om daaraan bij te dragen en afgeleid een set aan bedrijfswaarden te ontwikkelen.
Een eerdere set aan maatschappelijke waarden is in mijn artikelen al vaker gebruikt. Ze geven richting en houvast.
Maatschappelijke waarden
Neem bijvoorbeeld een waarde als (volks)gezondheid. Hier gedefinieerd als: “de algehele gezondheid van inwoners en de wijze waarop deze bedreigd wordt door bijvoorbeeld natuurbranden, overstromingen, schoon water, gebrek aan medicijnen, beperkte biodiversiteit.”
Eerdere genoemde voorbeelden voor zowel milieu als klimaat raken hier direct aan. Gewasbescherming tast de biodiversiteit aan waardoor de kwaliteit van het oppervlaktewater achteruitgaat. Dit is een bedreiging voor de gezondheid van de mens. Toenemende weersextremen vormen eveneens een bedreiging voor de biodiversiteit wereldwijd. Wat leidt tot meer natuurbranden en meer overstromingen. Beide zijn eveneens een bedreiging voor schoon water en de algehele gezondheid van mensen.
Vlees
Het is dan ook onmiskenbaar dat bijvoorbeeld de vleesindustrie niet bijdraagt een de maatschappelijke waarde (volks)gezondheid. Aan geen enkele maatschappelijke waarde om eerlijk te zijn.
Langzaam raken steeds meer mensen ervan doordrongen dat het consumeren van (te) veel vlees negatieve effecten heeft op de gezondheid. Rood vlees en bewerkt vlees zoals vleeswaren worden in verband gebracht met beroerte, diabetes type 2 en kanker. Ook rauw vlees of verbrand vlees zijn schadelijk. Het stoppen of minimaliseren van vlees in ons dieet zou een direct positief gevolg hebben op de kosten voor de gezondheidszorg. Er zouden miljarden vrijkomen! Niet enkel vanwege de verminderde zorg die mensen nodig hebben, maar ook het ziekteverzuim zou drastisch dalen. Stoppen met vlees eten is met stip de meest liefdevolle daad die we als mensheid voor mens en dier kunnen doen.
De vleesindustrie is een grote vervuiler voor milieu en klimaat. En uiteraard niet de enige grote vervuiler. De politiek wijst met name de veehouders aan als zondebok voor de milieuproblematiek. De agrariërs lijken de dans te ontspringen, terwijl zij juist veel gebruik maken van gewasbescherming. Gewassen zijn hard nodig. Enerzijds om te voeden, maar anderzijds ook voor meer groen. Dat vraagt voor zowel veehouder als agrariër (deels) omscholing. Andere vormen van teelt om uitputting van grond te voorkomen en veel minder vee.
Porthos
Omdat veehouders als zondebok worden gezien is er een uitkoopregeling. Maar waarom geen omschoolregeling, met garantie op behoud van inkomsten. De kosten daarvoor zijn vele malen lager dan welk Porthos project dan ook. Met Porthos wordt 1,5% van de jaarlijkse Nederlandse CO2 uitstoot opgeslagen in de Noordzee. Stoppen – of drastisch minderen – met vlees eten en boeren omscholen levert meer op voor het milieu en draagt positief bij aan het verminderen van de CO2 uitstoot. Wanneer elke Nederlander een vegetarisch dieet zou volgen c.a. 8,6 miljard kg CO2. Ofwel ruim driemaal Porthos.
Toegegeven, Porthos draagt bij aan de maatschappelijke waarde innovatie. De toegevoegde waarde per geïnvesteerde Euro is echter niet bijster hoog. Het gevoel bekruipt mij dan ook dat Porthos een noodzakelijk kwaad is om het voortbestaan van bedrijven in de haven van Rotterdam te rekken. Met een groen sausje eroverheen.
Disbalans
Klimaatverandering en verslechtering van het milieu vragen wereldwijd aandacht. Nederland behoort tot de welvarendste landen ter wereld en mede om die reden wordt er gekeken naar de maatregelen die Nederland op het gebied van klimaat en milieu neemt. Het ontbreekt aan een visie en aan logica. Althans, voor het grote publiek. Er is sprake van een disbalans tussen behoefte en acties.
Daar waar vooral wordt ingezet op technologische innovatie is juist natuurherstel in mijn beleving meer nodig. Het eerste heeft een verdienmodel. Het aanplanten van bomen en de natuur zijn gang laten gaan niet. Maar in gebieden waar natuur de kans krijgt zal de biodiversiteit onder de juiste omstandigheden herstellen. Milieu uit balans is een samenleving uit balans met als gevolg de mens uit balans. Een mens uit balans is het contact met de natuur kwijt en in staat om zichzelf te vernietigen. Door verkeerde afwegingen een onjuiste MKB-balans
