Op 25 september stonden de Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de VN in de schijnwerpers. De opvolger van de Millenniumdoelen is ambitieus en wordt gelukkig door de hele wereld omarmt en gevierd. Ze bestaan nu 5 jaar en lopen tot 2030.
De publicatie van de klimaat risicomatrix vorige week is goed opgepikt. Ik kon het daarom niet laten om de potentiële haalbaarheid van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen te projecteren op elke graad temperatuurstijging. Het goede nieuws is dat de doelen in potentie allemaal haalbaar zijn tot 2030. Het slechte nieuws is dat ze daarna heel snel – samen met de Millenniumdoelen – worden uitgewist. Daarbij moet je weten dat als de wereld besluit om door te gaan met het uitstoten van CO2 in het huidige tempo, de 3 °C opwarming binnen 50 jaar een feit is.
De indringende televisie campagne van het WWF Netherlands (WNF / Wereld Natuur Fonds) heeft het bij het rechte eind: “Wij zijn de eerste generatie die weet dat we de wereld vernietigen. Wij zijn ook de laatste generatie die er nog iets aan kan doen!”
Ik heb meerdere risico matrices voor organisaties mogen ontwerpen maar ondanks dat er best e.e.a. is aan te merken op de eerste versie van de klimaat risicomatrix ben ik hier misschien het meest trots op.
Het klimaat gaat mij aan het hart en hoe spannend de situatie nu is is vrij snel af te lezen. Om consistent te blijven met mijn eerdere artikelen maak ik gebruik van dezelfde Maatschappelijke waarden. Ik heb mij zoveel mogelijk beperkt tot de hoofdlijnen. Geïnspireerd op het boek Zes Graden van Mark Lynas (dat ik echt kan aanbevelen) en diverse artikelen die op het internet te vinden zijn.
Twee vragen die in mij opkomen: 1. Welke risico positie denk jij dat de wereld nu inneemt in deze klimaat risicomatrix? 2. Denk je dat de politieke partij van jouw keuze gaat bijdragen aan het ombuigen van dit risico?
Klimaat risicomatrix
iAMPro
Het is ontzettend leuk om te merken dat de matrix goed wordt opgepikt. Zo ook door het CROW die de matrix heeft geplaatst op de website van iAMPro. Tevens voorzien van een stukje uitleg. Wil je nu weten hoe je een matrix ontwerpt, kijk dan hier voor een beschrijving of hier voor een aantal tips uitgelegd in een filmpje.
De zesde aanjager gaat over waarden. Welke waarden zijn echt belangrijk? Omdat deze dialoog nu juist op nationaal niveau plaatsvindt maken we een zijsprong. Met een manifest van waarden!
Waarden
Assetmanagement gaat over het maken van keuzes. Wat een keuze beter of slechter maakt is afhankelijk van wat een organisatie belangrijk vindt. Wat belangrijk is, is een waarde. En zo heeft iedere organisatie zijn eigen set aan belangrijke waarden. Welke waarden belangrijk zijn wordt mede bepaald door de branche waartoe een organisatie behoord. Voor een drinkwaterbedrijf is leveringszekerheid een belangrijke waarde en voor een waterschap droge voeten. Dergelijke waarden worden ook wel bedrijfswaarden of organisatiewaarden genoemd.
Voorwaarde
Elke bedrijfswaarde heeft een doel en een succesfactor. De bedrijfswaarden kunnen samen in een afwegingskader worden gezet waarin ze ten opzichte van elkaar kunnen worden gewogen. Dit afwegingskader vormt de basis van alle assetmanagement besluiten. Zonder dit afwegingskader is assetmanagement in principe niet mogelijk.
Door mogelijke gebeurtenissen en de effecten hiervan te projecteren op deze bedrijfswaarden kan een uitspraak gedaan worden of een gebeurtenis ongewenst is en waarvoor maatregelen genomen moeten worden. Daarmee wordt het afwegingskader eigenlijk een risicomatrix, met daarin opgenomen kans, effect en de afweging tussen de bedrijfswaarden. Hoe dit werkt, hebben we in de vorige aanjager kunnen lezen.
Voor we verder gaan, eerst een stap terug in de tijd.
Terug in de tijd
In 2019 (januari en april) zijn twee artikelen verschenen over een assetmanagement gedachten experiment. De één ging over de klimaatdoelen en de andere over het basisinkomen. Voor beide experimenten is uitgegaan van dezelfde set aan maatschappelijke waarden. Deze set aan waarden is relevanter dan ooit in de dialoog over het opnieuw opstarten van een samenleving die op dit moment onder “curatele” staat door opgelegde beperkende maatregelen en vrijheid.
Maatschappelijke waarden
Kiest de overheid na Corona om hoofdzakelijk door te gaan op de oude voet? Of kiest de overheid voor een andere vormgeving van de samenleving door te introduceren en te leven naar wat de bevolking echt belangrijk vind? De kans op de laatste variant is niet zo groot. Dit vraagt immers om nieuwe politiek met een andere kijk op de wereld en op de mens. Het is twijfelachtig of de huidige politiek hiertoe in staat is. Gemaakte keuzes in het verleden bieden echter geen garanties voor de toekomst. Vanuit deze hoop ontstaat een derde gedachten-experiment. Met als basis de set maatschappelijke waarden uit 2019.
Maatschappelijke waarden (wat vindt Nederland belangrijk?)
Manifest
Het experiment is een manifest bestaande uit maatregelen die doorgevoerd moeten worden om een op waarden gestoelde maatschappij vorm te geven. Een maatschappij waarbij niet het economisch belang en bedrijven voorop worden gesteld, maar inwoners. Mensen staan centraal waarbij gelijkheid wordt nagestreefd. Mensen maken een economie in plaats van andersom.
Manifest van waarden
Welke risico’s er worden weggenomen met dit manifest van waarden mag je zelf bepalen. Na zes aanjagers van assetmanagement en de twee artikelen waarnaar eerder is verwezen moet dat ondertussen wel lukken. Belangrijker is of je dit manifest onderschrijft als input voor een belangrijke maatschappelijke dialoog? Vul het aan en deel het met anderen als dat zo is.
Start
Maken we de sprong terug naar de eigen organisatie, dan kan het zijn dat het “manifest” van bedrijfswaarden nog niet expliciet is gemaakt. Dat wil overigens niet zeggen dat je niet kunt starten met assetmanagement. Er kan immers gebruik gemaakt worden van “best practices” in de branche. De besluiten zijn dan misschien nog niet volledig in lijn met wat de organisatie echt belangrijk vindt, de keuzes zijn echter wel gestoeld op dezelfde afweging binnen een gelijke context. Qua methodiek kan er dus al een flinke stap gezet worden. Risicomanagement is daarmee een belangrijke eerste stap. En dat mag ook in het manifest.
