De vraag of ik straks nog wel voldoende opdrachten kan binnenhalen dringt zich langzaam op. Tenslotte ben ik een groot gevaar voor de volksgezondheid. Een echte schurk! Welk doel de coronacheck-app dient? Dwang! Ik snap de wereld niet.
Het coronavirus SARS-CoV-2 kan de ziekte COVID-19 veroorzaken. Sommige mensen die de ziekte krijgen merken daar niets van. Andere mensen kunnen juist heel ziek worden of zelfs aan het virus overlijden. Begin 2020 was er maar weinig bekent over dit virus. Vandaag de dag is er heel veel informatie te vinden. Welke risico’s jij verbindt aan het virus is afhankelijk van de bril waardoor jij naar de wereld kijkt. Ik kijk bewust door een risicobril om nog enigszins te begrijpen wat er gebeurt in een wereld met legio maatregelen om de mogelijke risico’s van het virus te verkleinen. Ik snap de wereld niet. Of ligt dat aan mijn perceptie van risico?
Wat is risico?
Risico is het effect van onzekerheid op afgesproken doelstellingen. Dit kan je vertalen naar een eenvoudige formule: Risico (R) = Kans (K) x Effect (E). En soms R = K x E x tijdsduur (t). Beide probeer ik voor mijzelf te duiden om mijn gedachten te ordenen en logisch te beredeneren. En om risico’s van oorzaken te onderscheiden en andersom. Een risico is dus wat anders dan een gebeurtenis. Een risico is een (on)toelaatbare kans op een bepaalde gebeurtenis
Kansbestrijding
Om COVID-19 te krijgen, ofwel om ziek te worden dient er in de eerste plaats een overdracht van het coronavirus plaats te vinden. Met de maatregelen van de afgelopen anderhalf jaar werd de kans daartoe verkleind. Door met minder mensen in aanraking te komen en door het houden van afstand waren er letterlijk minder mogelijkheden om met het virus in contact te komen. Er is eenvoudigweg minder kans op overdracht. Inmiddels is ook wel duidelijk dat het makkelijker is om in contact te komen met het virus in een binnenruimte dan in een buitenruimte. In de binnenruimte vervliegt het virus minder makkelijk dan buiten. Een andere en inmiddels bekende – doch lang genegeerde -maatregel is om te zorgen voor voldoende verse lucht in een ruimte.
Bovenstaande maatregelen zijn kansbestrijdende maatregelen. Het zijn maatregelen die de kans om in aanraking te komen met het virus verkleinen. Niet wegnemen! Er bestaat niet zoiets als nul risico.
Effectbestrijding
Maatregelen om het effect van de overdracht van het coronavirus zo klein mogelijk te houden gaan in de regel over het versterken van het immuunsysteem (al dan niet met behulp van medicatie). Dat in 2020 meerdere huisartsen met enige wanhoop (omstreden) medicijnen gingen voorschrijven om de eerste ziekteverschijnselen bij patiënten in de kiem te smoren was een poging om het gevolg van ernstig ziek zijn voor te blijven. Ik vind het persoonlijk nog altijd bijzonder merkwaardig dat deze artsen hiervoor op de vingers zijn getikt en onder dreiging van hoge geldboetes hun praktijken moesten staken. Dit had er mee te maken dat er volgens de gezondheidsinstanties nieuwe risico’s werden geïntroduceerd in de vorm van ernstige bijwerkingen.
De kans daarop is vermoedelijk erg klein geweest, want over de successen, noch over de debacles, is nooit veel informatie verschenen, anders dan de (her)uitvinding van het woord Wappie en daarmee de diskwalificatie van deze artsen.
Het versterken van het immuunsysteem gebeurt natuurlijk ook door een gezond eet en leefpatroon. De meeste mensen zijn gezond. Gelukkig maar. Daardoor zijn er heel veel mensen die wel met het virus in aanraking zijn gekomen niet ziek geworden of hebben wat milde verschijnselen van griep doorgemaakt. Helaas zijn er ook veel – ook gezonde – mensen erg ziek geworden van het virus. Dan is er nog een ziekenhuisopname en zo nodig een opname op de IC. De zorg is dan ook een effectbestrijdende maatregel.
Tijdsduur
Dit gaat over de invloed van de factor tijd. Zo waren er in 2020 uitbraken van COVID-19 doordat het coronavirus zich heel makkelijk kon verspreiden in de stampvolle cafés tijdens het carnaval. Daar kwamen heel veel gezonde mensen. Vermoedelijk met een verminderde afweer door veel feesten, veel drank en weinig slaap waardoor de vatbaarheid voor het virus werd vergroot.
De tijdsduur is dus een factor van belang. Even in en uit het café zal de blootstelling aan het virus verkorten en dus ook de kans op overdracht verkleinen. Andersom geld hetzelfde. Lang in het café blijven vergroot de kans op overdracht aanzienlijk.
En dat geldt niet enkel voor cafés, maar voor elke binnenruimte. Vandaar het ventilatie advies.
Is het erg?
Dat heeft helemaal te maken met de persoonlijke perceptie van risico. Mensen stellen zich dagelijks bloot aan ontelbare risico’s. Bij iedere stap kan je vallen. En als je echt pech hebt val je ongelukkig. Bij alles wat we doen als mens stellen we ons bloot aan risico’s. Zelfs als je slaapt bestaat het risico uit bed te vallen, te slaapwandelen of niet meer wakker te worden. Als je al die afzonderlijke risico’s bij elkaar zou moeten afwegen is de kans groot dat je de deur niet meer uitkomt. Stom natuurlijk, want de meeste ongelukken vinden plaats in en om het huis.
Gelukkig houden we ons niet bewust bezig met deze risico’s. En dat is maar goed ook. We zouden stoppen met leven en enkel nog maar overleven. Risico’s horen bij het leven en daar waar de risico’s te groot worden in onze persoonlijke afweging nemen we maatregelen. Bijvoorbeeld het dragen van een autogordel (effectbestrijding), het afsluiten van een verzekering (effectbestrijding) of het halen van een zwemdiploma (kansbestrijding). Het is overigens een feit dat mensen zichzelf vaak onkwetsbaar achten. Iets dat anderen overkomt, maar mij niet.
glad ijs
Ik vind het niet erg om langere tijd in een café te verblijven. Om de eenvoudige reden dat ik me niet veel bezig hou met de vraag of ik ziek kan worden. Ik weet dat ik ziek kan worden. Ik weet alleen niet wanneer. De afgelopen twaalf jaar heb ik mij nooit ziek gemeld en ben ook niet ziek geweest. Misschien heb ik heel veel geluk of ben ik gezegend met een sterke afweer. Of beide. Het maakt dat mijn perceptie van het risico op een virus dat mij ziek maakt anders dan iemand die jaarlijks een week ziek is.
In cafés en andere openbare ruimten vindt overigens ontzettend veel overdracht plaats van virussen en bacteriën. En natuurlijk tussen mensen onderling. Een zegen! Het zorgt ervoor dat het lichaam zich kan wapenen tegen een legio van ongewenste indringers. Maar ook dat het gewenste indringers kan toelaten.
Het aantal lichaamsvreemde cellen in jou en mij is mogelijk groter dan het aantal lichaamseigen cellen door het microbioom dat in ons spijsverteringsstelsel huist. We kunnen niet zonder dit mengsel bacteriën, gisten, schimmels en virussen. Ons microbioom wordt o.a. beïnvloed door medicijngebruik en de omgeving. Een hygiënische omgeving maakt een zwakker microbioom met minder afweer. Dat geldt ook voor eenzijdige voeding. Factoren die het versterken van het immuunsysteem in de weg staan.
Maar met zo’n uitspraak die voor mij heel logisch klinkt begeef ik mij op glad ijs. Ik weet niks van microben. Maar eigenlijk zeg ik hier dat overdreven hygiëne én / of een ongezond eetpatroon de kans op ontwikkelen van COVID-19 vergroot. De meeste mensen weten dit wel, maar passen hun eet en leefpatroon niet aan. COVID-19 is iets dat anderen overkomt, mij niet.
is dat terecht?
Eigenlijk wel. Want wat ik o.a. beschreef begin 2021 in het artikel “De schaamte van de assetmanager,” was een oorzaak-gevolg beschouwing van een coronabesmetting. De kans om besmet te raken is zeker aanwezig. Het krijgen van ziekteverschijnselen is al een veel minder grote kans. En hoe erger de gevolgen hoe nog weer kleiner de kans. In de media verschijnt regelmatig het vergelijk van het sterftecijfer door griep. Die ontlopen elkaar niet veel. Het ziekteverloop van COVID-19 schijnt wel veel heftiger te kunnen zijn dan van een forse griep. Maar die ervaring kan ik niet delen omdat ik die in beide gevallen niet heb.
De kans besmet te worden met SARS-CoV-2 is door de vaccinatiecampagne nog veel kleiner geworden. Bovendien, als je toch de ziekte COVID-19 ontwikkeld, blijken de effecten na vaccinatie veel minder heftig. Het is dus een enorme reductie van risico. Maar niet zoveel als de instanties hadden gehoopt. Ook de effectiviteit neemt sneller af dan gewenst. Dat is niet zo vreemd. Het vaccin is ontwikkeld op basis van een virus dat inmiddels 15.000 mutaties verder is.
Er is een hele grote groep die is gevaccineerd. Bijna 85% lees ik hier en daar. Dat is goed nieuws. Omdat daarmee de kans dat je iemand tegen het lijf loopt die het virus bij zich draagt én kan overdragen heel erg klein is geworden. Ook in de binnenruimte! Daarmee is de kwetsbare groep beschermd en is de druk op de zorg afgenomen. En daarmee is dus het effect van onzekerheid op de doelstellingen ook heel klein geworden. Ofwel, de zekerheid is vergroot dat de zorg niet wordt overbelast (door corona) en ouderen niet vroegtijdig overlijden.
Het doel heiligt de middelen
Missie geslaagd! Het was een bumpy ride met een samenleving die op de rand van een tweedeling staat en waar de dialoog nauwelijks nog plaats vindt. Een samenleving waar bedreiging, shaming en dehumaniseren schering en inslag is en waar een minderheid wordt geridiculiseerd. Maar het doel heiligt kennelijk de middelen.
Maar waar komt die coronacheck-app nu vandaan? De missie van 2020 is geslaagd! Eind goed al goed. Is de collectieve perceptie van risico nu zover veranderd dat de massa bezig is met overleven vanuit een angstfuik? Ik snap de wereld niet.
Ik ben niet gevaccineerd. De consequentie is uitsluiting. Welk plausibel risico daarmee wordt verkleind is mij een raadsel. Ja, ik kan mij laten testen. Maar principieel gaat het niemand iets aan wat de uitslag ook is. De vraag of ik straks nog wel voldoende opdrachten kan binnenhalen dringt zich langzaam op. Tenslotte ben ik vanaf 25 september een groot gevaar voor de volksgezondheid. Een echte schurk! Welk doel de coronacheck-app dient? Dwang!
Ik snap de wereld niet.
P.s. om de wereld iets beter te snappen kan ik de documentaire reeks Tegenwind aanraden. Helder, genuanceerd en puur.