Een goede vraag die mij onlangs werd gesteld: wat bedoel je precies met een training faciliteren?
Terechte vraag! Er is namelijk een belangrijk verschil tussen trainen en faciliteren. Trainen is in de kern het overbrengen van kennis of vaardigheden. Vaak op een gestructureerde wijze en gericht op het behalen van leerdoelen. Een trainer is dan meestal een expert.
Faciliteren is in de kern het ondersteunen van een groep om gezamenlijk een doel te bereiken. Een facilitator stelt vragen, stimuleert discussie, bevordert samenwerking en helpt een groep om tot oplossingen te komen. Niet vanuit de inhoud, want daar weet de facilitator eigenlijk weinig tot niets van.
Combineren van beide
Als ik een training assetmanagement geef dan combineer ik beide. Dat begint al bij de opstelling in de ruimte en de grootte van de ruimte zelf. De opstelling “dwingt” al bijna tot een samenwerking. De grootte van de ruimte bepaald de mate van beweging die ik kan creëren. Denk aan een kringopstelling, geen tafels en een zekere nabijheid.
De start van een training begint eigenlijk altijd met een vraag aan de groep die ze in duo’s mogen beantwoorden. Het zorgt voor een veilige bedding en dwingt tot nadenken wat je bijvoorbeeld uit de dag wilt halen. Ik maak gebruik van kringdialogen. En zonder dat ik ook maar iets inhoudelijks heb verteld worden er al volop beelden en ideeën over de inhoud gedeeld.
Een volgende opdracht kan zijn inde vorm van een puzzel die de groep moet oplossen. Dit doen we staand en bewegend door de ruimte. Er is maar één oplossing. Het dwingt tot samenwerken en men is met dei inhoud bezig. Als groep komen ze er echt wel uit. Als facilitator luister ik heel goed naar wat er gezegd wordt. Wat komt er voorbij, welke gedachten en welke overtuigingen. Eenmaal consensus in de groep over de oplossing, dan wissel ik naar de trainerstrol. Stap voor stap leg ik uit waarom hun oplossing juist is, ga ik in op wat is gezegd en gehoord en maken we het rond.
Dit gaat de hele dag zo door. Afgewisseld met verschillende werkvormen die allemaal iets anders oproepen. De groep ontdekt, zo nodig stuur ik bij. Alles in een geheel en steeds de cirkel rond maken door de toepassing te toetsen in de eigen organisatie. Aan het einde van de dag – die bestaat uit ervaren, ondervinden, onderzoeken, confronteren, voeden, bewegen, verstillen en reflecteren – gaan de deelnemers altijd met voldoening en dankbaarheid naar huis.
Dat is supergaaf om iedere keer weer te zien. Wat anderen erover zeggen lees je hier. Ook zoiets moois meemaken? Je weet me te vinden.
