Risk Appetite! Doe maar niet

Risk appetite of risicobereidheid wordt gezien als essentieel om strategisch risicomanagement te implementeren. Ik zie nog wel eens een uitleg hoe risk appetite visueel kan worden weergegeven. Vaak zie je dan in een risicomatrix een onlogische vorm van vakjes ontstaan op zo’n manier dat er in de matrix een risico wordt gereduceerd, maar dat de uitkomst nog steeds hetzelfde is.

Dat roept de vraag op of er een andere manier is om de risk appetite weer te geven. Een korte overweging.

visualisatie

Is het schuiven van de denkbare zichtlijnen omhoog of omlaag een manier om de risk appetite weer te geven? Bijvoorbeeld – in de figuur rechtsboven – het verschuiven van de oranje lijn naar boven of beneden. Respectievelijk, meer risico accepteren of minder risico accepteren.

Een visuele weergave zegt in de kern niet zo veel over de Risk appetite van een organisatie. Die zit namelijk in het bepalen van de effect-categorieën. (1 t/m 6; in de figuur). Door de effect-categorieën anders te definiëren kan de matrix er visueel hetzelfde uitzien als van een andere organisatie, maar wezenlijk anders zijn. Met andere woorden, de inhoud en de opzet van de inhoud bepaald de risk appetite. Dit geldt ook voor het bepalen van de kansen (A t/m F). De inhoud bepaald de risk appetite.

BEschouwen

Toch kan een visualisatie van de matrix wel een indicatie geven wat voor soort organisatie je mee van doen hebt. Of wat je als organisatie wilt uitstralen.

Mogelijk opbouw van de risicomatrix

De figuur linksboven is zoals wij gewend zijn te lezen. Van links naar rechts en van boven naar beneden. Van toepassing op organisaties met doorgaans robuuste installaties die weten dat er risico’s zijn en daarnaar op zoek gaan.

De figuur rechtsboven leest ook van links naar rechts, maar is geprioriteerd van hoog naar laag. De matrix lijkt te zeggen, alles is een risico, maar allicht valt het mee. Van toepassing op organisaties die weten waar de risico’s zitten en opzoek zijn naar de nuance daarvan. De eerlijkheid gebied me te zeggen dat de bovenste twee matrices beide voorkomen en beide prima bruikbaar zijn in infra organisaties met decentraal eigen installaties. Denk aan waterschappen, drinkwaterbedrijven, energiebedrijven, etc.

De figuur linksonder is interessant. Deze gaat uit van alles is een hoog risico, tenzij het tegendeel wordt aangetoond. Van toepassing op organisatie die risico’s zoveel mogelijk willen uitsluiten om de eenvoudige reden dat veel risico’s rechtstreeks impact hebben op leven of dood. Een dergelijke visualisatie van de matrix past prima in de vliegtuigindustrie, automotive en bijvoorbeeld ziekenhuizen.

De figuur rechtsonder ben ik nog niet eerder tegengekomen. Al kan ik mij indenken dat dit een variant is op de andere matrices in bijvoorbeeld Arabische culturen waar de logica van rechts naar links loopt.

Bottomline

Bottomline. De risk appetite wordt vooral bepaald door de inhoudelijkheid van de matrix. De visualisatie van de matrix zegt mogelijk wel iets over de branche waarin deze wordt toegepast.

Wat vind jij? Kan de risk appetite visueel worden weergegeven?

Nieuwe versie Assetmanagement NU

Er is een nieuwe versie Assetmanagement NU te downloaden. Deze 3e versie, aangeduid als Assetmanagement NU!!! is aangevuld met nieuwe artikelen waarin maatschappelijke uitdagingen worden gecombineerd met assetmanagement principes.

Door de maatschappelijke uitdagingen te bekijken vanuit een waardenstelsel worden interessante inzichten opgedaan. Daarmee helpt het 1e deel in dit e-book om de context van assetmanagement goed te begrijpen.

Het tweede deel is een verzameling van tien aanjagers van assetmanagement. Deze zijn gedurende 10 weken na het uitbreken van Corona in Nederland geschreven. Het zijn meer do’s dan dont’s om assetmanagement letterlijk op gang te brengen in een organisatie.

STREKKING

In 1945 is het Bulletin of the Atomic Scientists opgericht door wetenschappers van de Universiteit van Chicago. Twee jaar nadat ze hadden meegewerkt aan de ontwikkeling van de eerste atoomwapens in het Manhattan-project, creëerde ze de Doomsday Clock. Deze stond symbool om bedreigingen voor de mensheid en de planeet over te brengen. De beslissing om de minutenwijzer van de Doomsday Clock te verplaatsen (of te laten staan) wordt elk jaar genomen door de Science and Security Board van het Bulletin in overleg met zijn Board of Sponsors, waaronder 13 Nobelprijs-winnaars.

De klok is een universeel erkende indicator geworden van de kwetsbaarheid van de wereld voor rampen als gevolg van kernwapens, klimaatverandering en ontwrichtende technologieën in andere domeinen.

Sinds 23 januari 2024 is het 90 seconden voor twaalf.

De uitdagingen waar we als mensheid voor staan zijn groot. Organisaties die assetmanagement willen invoeren hebben ook met uitdagingen te maken. Van een andere orde weliswaar. Echter, de principes van assetmanagement zijn misschien ook wel heel goed toepasbaar op de grotere uitdagingen.

Een aantal gedachten experimenten die assetmanagement principes projecteren op maatschappelijke thema’s geven hier deels een antwoord op. Bovendien zorgt het er voor dat de context van assetmanagement goed begrepen kan worden. Samen met tien aanjagers om assetmanagement in te voeren geeft dit e-book voldoende houvast om de start van assetmanagement handen en voeten te geven in een organisatie.

Bijna alle informatie is terug te lezen in artikelen en pagina’s op deze website. Maar opnieuw gebundeld als handzaam e-book: Assetmanagement NU!!!

E-book Assetmanagement NU!!!

Update risicoregister

Af en toe is een update van de tools die ik gebruik nodig. In dit geval ook het risicoregister.

LEAM heeft o.a. als doel om Asset Management zo praktisch mogelijk handen en voeten te geven op een wijze die past binnen een organisatie zonder de bestaande richtlijnen uit het oog te verliezen. LEAM zorgt voor verandering door het ontwikkelen van het leervermogen in uw organisatie toepasbaar te maken. Daarbij kunnen instrumenten ondersteunend zijn, zoals het Assetmanagement Risico Register.

Dit register helpt bij het vastleggen van risico’s. Van elk ingevoerde gebeurtenis kan het risico worden bepaald aan de hand van een bedrijfswaardenmatrix. De risicopositie wordt weergegeven, evenals het “monetair equivalent”. Dit is het risico uitgedrukt in geld. Het risicoregister (of deze ARR) wordt gebruikt in stap 2 van de zeven assetmanagement stappen. Het ARR levert naast een overzicht van het totaal aan risico’s ook een beeld van alle risico’s op. Dit kan eenvoudig worden geprint. In het register kunnen ook maatregelen ingevuld worden en het verwachte risiconiveau na het nemen van de maatregelen.

aanpassingen

De eerste versie van het risicoregister verscheen in januari 2019. Vier jaar later de 3e update van het programma. Naast enkel bugfixes (het blijft Excel) zijn enkele formules vervangen die makkelijker en sneller werken. Deze formules zijn inmiddels gangbaar binnen office 365 vanaf 2019.

Ook is een macro toegevoegd om snel gegevens te verversen van een grafiek op het dashboard. Deze werkt enkel als de macro functionaliteit is ingeschakeld. Mocht je dat niet willen, dan kunnen gegevens ververst worden in het menu van Excel zelf. Het kan ook zijn dat Microsoft deze automatisch uitschakelt als de bron niet wordt vertrouwd. Wat je dan kunt doen lees je hier. Of je download de versie zonder macro, die werkt altijd.

Gratis

De update van het risicoregister kan je gratis downloaden, mits voor eigen gebruik en niet voor het commercieel inzetten. In dat geval ga ik er vanuit dat je contact met mij opneemt. Je hoeft je niet te registreren of op een andere manier gegevens achter laten. Vind je het een makkelijke tool die jou verder helpt, dan is het grootste geschenk dat je het verder onder de aandacht brengt.

NB. Het risicoregister is geschikt voor organisaties die de eerste stappen zetten met assetmanagement en waarbij het risicomanagement nog ontwikkeld moet worden. Organisaties die hier al verder mee zijn, kunnen beter gebruik maken van commerciële risicoregisters.

Risicoregister