Het denken in risico’s is emotioneel beladen

Uit de oude doos! Over de uitdagingen van assetmanagement bij een waterschap. Een tweak van het nog altijd actuele orgineel uit 2017.

Omarmen van resultaten

Je kunt niet spreken van één uitdaging. Er zijn meerdere uitdagingen en afhankelijk van de tijdsgeest is het een belangrijker dan het ander. Uitdagingen beginnen al met het omarmen van cruciale assetmanagement-stappen enerzijds en het in de praktijk brengen ervan anderzijds. Elke ontwikkeling roept weer nieuwe vragen op evenals wie verantwoordelijk is voor het nemen van een specifieke stap. En last but not least, het omarmen van de assetmanagement resultaten door alle rollen: de service provider, assetmanager en asset eigenaar.

Het uitleggen van de resultaten op een begrijpelijke manier aan een bestuur is ook een uitdaging. Vaak omdat een goede begripsvorming nodig is. Resultaten hangen ook af van de mate van risicotoelaatbaarheid. Maar juist dat is in de praktijk best ingewikkeld. Is een dijkdoorbraak acceptabel? Nee, natuurlijk niet, de effecten zijn misschien wel catastrofaal. Maar als dat eens per 10.000 jaar gebeurd is het mogelijk wel acceptabel. Daarmee neemt het effect niet af, maar de kans dat je er mee te maken krijgt wel. Dat geeft aan dat het denken in risico’s emotioneel beladen is. Hoe ga je daar rationeel mee om. Zeker als je beseft dat een risico nooit nul is.

DE basis

Assetmanagement-besluiten kunnen alleen worden genomen als de basis op orde is. Er moet een afwegingskader zijn. Maar het onderhoudsproces moet nuttige basisinformatie bevatten. Informatie over storingen, kosten en leeftijden is altijd nodig Bijvoorbeeld voor het opstellen van risicomodellen op basis waarvan je keuzes gaat maken voor de gewenste interventies. Dat in combinatie met risicotoelaatbaarheid.

Illustratie van een risico (te veel water) door Sander Mercx
PRaktijkVOORBEELDEN

Een waterschap heeft vele belanghebbenden en die verwachten veel van het waterschap. Assetmanagement is een methode om – rekening houdend met verschillende en soms tegenstrijdige belangen – een juiste keuze te maken. Neem bijvoorbeeld een willekeurige droge zomer. Er wordt een beregeningsverbod ingesteld. Dat zal leiden tot economische schade door bijvoorbeeld verminderde oogst. Maar het zorgt er ook voor dat er een stromingsprofiel in de beek blijft waar het water aan onttrokken wordt. Dit is van belang voor de macrofauna populatie, visstanden, etcetera. Verdroging kan ook leiden tot talud-inzakkingen en daarmee komt de veiligheid in het gedrang.

Een ander voorbeeld. Een zuivering die op gevoelig oppervlaktewater loost. De effecten van de lozing kan verkleind worden door verder te investeren in de zuivering zelf door een extra zuiveringsstap toe te voegen. Puur voor het zuiveringsresultaat misschien een nutteloze investering omdat het resultaat al goed was en het leidt tot mogelijk hogere lasten voor de burger. Een keuze kan zijn, hypothetisch, de zuivering te verplaatsen. Dat heeft echter weer nadelige gevolgen voor het betreffende oppervlaktewater omdat het stromingsprofiel daarmee afneemt en met name in de zomer zorgt dit voor afname van de macrofauna en vispopulatie.

Verkiezingen

Op 20 maart zijn er weer waterschapsverkiezingen. Jouw mening telt en bepaalt mede de uitkomst van bijvoorbeeld bovenstaande keuzes. En die zijn soms emotioneel beladen.